Milli Eğitim Bakanlığına bağlı çalışanların tasarruflarını değerlendirme davranışları kapsamında hisse senedi tercihlerini etkileyen faktörler: Çorum ili için bir araştırma

Abstract

Bireylerin tasarruf yapabilmesi ve yaptığı tasarrufları değerlendirmesi yatırımların gerçekleşebilmesi için ön koşuldur. Bireyler tasarruflarını değerlendirirken genellikle finansal yatırım araçlarından döviz, altın, vadeli mevduat hesabı gibi araçları tercih ettikleri, hisse senedini çok fazla tercih etmedikleri söylenebilir. Bu nedenle örgütsel davranış temelinde farklı sektördeki çalışanların hisse senedi tercihlerini etkileyen faktörlerin araştırılması önem arz etmektedir. Bu bağlamda çalışmada Milli Eğitim Bakanlığına bağlı Çorum ilinde görev yapan çalışanların tasarruflarını değerlendirme davranışı kapsamında hisse senedi tercihini etkileyen faktörlerin bağımsız örneklem T testi, tek yönlü Anova testi, post-hoc ikişerli karşılaştırma testleri ve lojistik regresyon analiziyle davranışsal finans çerçevesinde belirlenmesi amaçlanmıştır. Analizlerden önce günevirlik, normallik testleriyle faktör analizi uygulanmıştır. Milli Eğitim Bakanlığına bağlı Çorum ilinde görev yapan 551 çalışana 27 soruluk anket uygulanmış, anket verileri SPSS 27.0 paket programıyla analiz edilmiştir. Bağımsız örneklem T testi ve tek yönlü Anova testi sonuçlarına göre cinsiyet, öğretmenlerin eğitim kademesi, gelir düzeyi, ev sahibi olma durumu, hisse senedine yatırım yapma süresi, portföy büyüklüğü ve finansal eğitim durumuna göre katılımcılar arasında farklılıklar olduğu görülmüştür. Bu testlerde katılımcıların kendine güven yönlü, bilgi yönlü, duygusal ve sosyal yönlü davranışsal eğilimler temelli hisse senedi yatırımlarında farklılık tespit edilmiştir. Lojistik regresyon analizi sonuçlarına göre erkek çalışanlar ve gelir düzeyindeki artışın hisse senedine yatırım yapma olasılığını arttırdığı belirlenmiştir. Ev sahibi olma, yaş, eğitim ve medeni durumun hisse senedine yatırım yapma olasılığına istatistiksel olarak anlamlı etkisi olmadığı tespit edilmiştir. Konuyla ilgili çalışmalar değerlendirildiğinde farklı sektörlerde çalışanlar için hisse senedine yapılan yatırımlar davranışsal finans kapsamında araştırılmıştır. Ancak Milli Eğitim Bakanlığına bağlı çalışanların hisse senedi tercihlerini etkileyen faktörlerin araştırıldığı ve lojistik regresyon analizi yönteminin kullanıldığı çalışmalara rastlanmamıştır. Bu yönüyle çalışmanın yazına katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

The ability of individuals to save and evaluate their savings is a prerequisite for realization of investments. It can be said that individuals generally prefer financial investment instruments such as foreign currency, gold, time deposit accounts, and do not prefer stocks when evaluating their savings. For this reason, it is important to investigate the factors affecting the stock preferences of employees in different sectors on the basis of organizational behavior. In this context the study, it is aimed to determine the factors affecting the stock preference within the scope of behavior evaluating their savings of employees working in the province of Çorum which is affiliated to the Ministry of National Education within the framework of behavioral finance with the independent sample T test, one-way Anova test, post-hoc pairwise comparison tests and logistic regression analysis. Before the analyses, factor analysis was applied with the reliability and normality tests. A survey of 27 questions was applied to 551 employees of the Ministry of National Education, and the survey data were analyzed with the SPSS 27.0 package program. According to the results of independent sample T test and one-way Anova test; It has been observed that there are differences among the participants according to gender, teachers' education level, income level, home ownership, time to invest in stocks, portfolio size and financial education status. In these tests, a difference was determined in the stock investments of the participants based on self-confidence, knowledge, emotional and social behavioral tendencies. According to the results of the logistic regression analysis, it was determined that the increase in male employees and income level increased the probability of investing in stocks. It has been determined that home ownership, age, education and marital status do not have a statistically significant effect on the probability of investing in stocks. When the studies on the subject are evaluated, the investments made in the stocks for the employees in different sectors have been investigated within the scope of behavioral finance. However, there were no studies in which the factors affecting the stock preferences of the employees affiliated to the Ministry of National Education were investigated and the studies in which the logistic regression analysis method was used. In this respect, it is thought that the study will contribute to the literature.