Mahmut Makal'ın eserlerinde halk bilimi unsurları

Abstract

Kültür, bir milletin tarihsel süreç içerisinde ürettiği ve kuşaktan kuşağa aktardığı maddî ve manevi gelenekler bütünüdür. Türk milletinin yaşama biçimi ve ananeleri başlangıçta sözlü olarak yayılmış; ardından yazılı hâle getirilerek günümüze aktarılmıştır. Araştırmacılar, bir bölgede yaşayan insanları anlamak, o gruba ait gelenek ve görenekleri tespit ederek gerçekleştirilen uygulamaların devamlılığını sağlamak amacıyla çeşitli çalışmalar yapmışlardır. Bu çalışmalar da "Halk Bilimi" adıyla bağımsız bir bilim dalının kurulmasını sağlamıştır. Türk Halk Bilimi araştırıcıları tarafından tespit edilen gelenek ve göreneklere, çağdaş Türk edebiyatı yazar ve şairlerinin eserlerinde rastlanır. Bilhassa kırsal kesimde doğan yazarlar, geleneksel Türk yaşamının şehirlere oranla daha çok benimsendiği coğrafyalarda yaşamaları ve birtakım uygulamaları bizzat gerçekleştirmelerinin etkisiyle, halkın yaşama biçimini temel alan eserler meydana getirirler. Mahmut Makal, köyde doğup büyümüş, Köy Enstitülerinde aldığı eğitim sonrasında, çeşitli köylerde öğretmenlik yapmış ve bu sayede yaşayan halk geleneklerine tanıklık etmiştir. Bizzat edindiği tecrübe, yazara, köy hayatının iç dinamiğini eserlerine yansıtabilme fırsatı tanımıştır. Cumhuriyet Dönemi edebiyatçıları arasında toplumcu-gerçekçi anlayışı benimsemiş olmasının bir sonucu olarak eserlerinde köy gerçekliğini, köy kültürünü ve geleneklerini tüm yönleriyle ifade edebilmiştir. Bununla birlikte, yazarın adı diğer edebiyatçılara nazaran yeteri kadar bilinmemektedir ve yazar üzerine yapılan çalışmalar bu nedenle kısıtlı kalmaktadır. Bu çalışma, Mahmut Makal'ın Türk gelenek ve göreneklerini eserlerine nasıl yansıttığını ve yazarın Türk edebiyatı alanındaki değerini ortaya çıkarmak için hazırlanmıştır. Böylece yazar hakkında çalışma yapacak araştırıcılara kaynaklık etmek amaçlanmıştır.

Culture is the set of material and spiritual traditions that a nation has produced in the historical process and passed down from generation to generation. The life style and traditions of the Turkish nation initially spread verbally; then it was put into writing and transferred to today. Researchers have carried out various studies in order to understand the people living in a region, to determine the traditions and customs of that group and to ensure the continuity of the practices. These studies led to the establishment of an independent branch of science called "Folklore". Traditions and customs determined by Turkish folklore researchers can be found in the works of Contemporary Turkish Literature writers and poets. Especially the writers born in rural areas, create works based on the way of life of the people with the effect of living in geographies where traditional Turkish life is adopted more than cities and performing certain practices themselves. Mahmut Makal; he was born and raised in a village, and after his education in Village Institutes, he taught in various villages and thus witnessed living folk traditions. His personal experience gave him the opportunity to reflect the inner dynamics of village life in his works. As a result of his adoption of a socialist-realist understanding among the Republican Era literati, he was able to express the village reality, village culture and traditions in all aspects in his works. However, the name of the author is not known enough compared to other writers and the studies on the author are therefore limited. This study has been prepared to reveal how Mahmut Makal reflects Turkish traditions and customs to his works and the value of the author in the field of Turkish literature. Thus, it is aimed to be a resource for researchers who will study about the author.