Atatürk'ün Halkçılık politikasında halkevlerinin yeri ve önemi (1932-1938)

Abstract

Atatürk'ün Halkçılık Politikasında Halkevlerinin Yeri ve Önemi (1932-1938) konulu bu çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Çalışmada, iki ana tema ele alınmış olup, birincisi Atatürk'ün halkçılık anlayışı ve politikası, ikincisi bu politikada halkevlerinin yeri ve önemidir. Çalışmanın giriş bölümünde halk, halkçılık kavramı tanımlarının açıklaması ele alınmıştır. Birinci bölümde Cumhuriyet öncesi dönemde halk ve halkçılık anlayışı, ikinci bölümde Cumhuriyet döneminde halk ve halkçılık anlayışı, üçüncü bölümde ise halkevlerinin kuruluşu ve faaliyetleri ele alınmıştır. Çalışmada Atatürk'ün Büyük Nutku, Türkiye Büyük Millet Meclisi tutanakları, Cumhuriyet Halk Fırkası katalogları başta olmak üzere, Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi, Milli Kütüphane, Türk Tarih Kurumu Kütüphanesi, dönemin halkevi broşürleri, halkevleri Ülkü dergisi, dönemin gazeteleri, Çorum Hasanpaşa kütüphanesi, Hitit Üniversitesi kütüphanesi ve diğer üniversite kütüphaneleri Yüksek Öğrenim Kurumu Başkanlığı Tez Merkezinde yayımlanmış ilgili tezler ve araştırma merkezlerinden yararlanılmıştır. Atatürk'ün halkçılık anlayışı Atatürk'ün "Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir" sözü ile doğrudan ilgili olduğu görülmüştür. Atatürk'ün yenilikleri halka anlatılabilmesi Cumhuriyetin temel nitelikleri ve hedeflerinin halk tarafından, beğenilmesi ve savunulması için uygulamış olduğu açıkça görülmektedir. Halkevleri il merkezlerinde ve ilçelerde "halkevi" olarak, büyük yerleşim merkezleri olan köylerde "halkodaları" olarak açılmıştır. Çalışmada Çorum halkevi ve halkodalarına yer verilerek Hitit Üniversitesinin bulunduğu şehirde üniversite bilinci ve sorumluluğu çerçevesinde de hareket edilmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda gerek cumhuriyet tarihi gerek Çorum tarihi açısından tarihsel ve bilimsel veriler ortaya konmaya çalışılarak bu alanda çalışma yapmak isteyenlere kaynak oluşturacağı düşünülmektedir. Osmanlıca yazılı belgeler, dönemin gazetelerinde yayımlanan haberler ve kupürler, metinde geçen arşiv belgeleri ve dönemin halkevleri faaliyetleri fotoğrafları gibi dokümanlar ekler bölümünde verilmiştir.

This study on "The Place and the Importance of the People's Houses in Atatürk's Populism Policy (1932-1938)" consists of three parts. There are two main themes in the study, the first is the understanding and politics of Ataturk's populism, and the second is the place and importance of the people's houses in this policy. At the introduction of the study, the description of the definition of concept of people and populism is taken up. In the first part, the concept of the people and the populism in the period before the Republic, in the second part the concept of the people and the populism in the Republican period, and in the third part the organization and activities of the People Houses are discussed. In this study, Atatürk's Great Speech, Grand National Assembly of Turkey minutes, Republican People's Party catalogs, especially, the Prime Minister of the Republic Archives, the National Library, the Turkish Historical Society Library, the period of the community center brochures, community centers Ülkü magazine, newspaper of the period, Çorum Hasanpaşa library, Hitit University library and other university libraries and other resources relevant to these in research centers published in the Center for Higher Education Institutions were used. The concept of Ataturk's populism was seen to be directly related to Ataturk's promise of "Sovereignty belongs solely to thepeople." It is clear that Ataturk's innovations have been applied to the public in order to publicize, appreciate and defend the basic qualities and goals of the Republic. People's houses were opened as "people's houses" in provincial centers and districts, and as "peoples" in villages with large settlement centers. Çorum citizens and people were involved in the study and attempted to act within the framework of university consciousness and responsibility in the city where Hitit University is located. In this context, it is thought that historical and scientific data should be put forward in terms of both the history of the republic and the history of Çorum, and it will be an important source for those who want to study this area. Ottoman written documents, news published in that period and archive documents in the text of clippings, and documents such as photographs from the periodical activities of the period were given in the appendices section.