Faktoring işlemlerinde şüpheli alacaklara karşılık ayrılması uygulaması

Abstract

Today, enterprises use different methods to meet their financing needs. One of the methods used by enterprises in order to meet their financial requirements is factoring method. Factoring is based on principle of a company's transferring its short term claim arising from a sale by recipient enterprise to a factoring company. After this stage, recipient enterprise makes payment to factoring company at the end of maturity and factoring company makes payment to dealer enterprise as well. In some way, dealer enterprise guarantees its claim owing to factoring enterprise's acceptance the risk of non-payment by recipient enterprise. However the necessity of factoring company to make provision in case of inability to collect claims arises. In this case, the factoring company has to allocate the provision for the bad debts and it should be shown in the accounting records. In this study, it was attempted to theoretically explain the application of the provision for the bad debts in the factoring transactions. In the study, firstly, general information about factoring transactions is given. Later, costs and taxation incurred in factoring transactions are addressed and lastly the examples on application and recognition of the provision for the doubtful receivables are given. Recognition of provisioning transactions has been evaluated in terms of applications for provisioning in irrevocable factoring receivables and provisioning for factoring receivables that have become doubtful without collateralized securities, and examples are given on these subjects. In the study, it is found that the accounts used and therefore the records are also different because the account plan applied by the factoring companies is different. However, considering the accounting applications performed, it is concluded that the account plan applied by the factoring companies is adequate. In addition, it has been determined that the provisions regarding the reserve ratios to be set forth facilitated the accounting records.

Günümüzde işletmeler finansman ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla farklı yöntemler kullanma ihtiyacı duymaktadırlar. İşletmelerin finansman ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla kullandıkları yöntemlerden biri de faktoring yöntemidir. Faktoring; bir işletmenin alıcı işletmeden satıştan doğan kısa vadeli alacağını faktoring şirketine devretmesi esasına dayanmaktadır. Bu aşamadan sonra alıcı işletme, vade sonunda faktoring şirketine ödeme yapmakta; faktoring şirketi de satıcı işletmeye ödemeyi yapmaktadır. Alıcı işletmenin ödeme yapmama riskini faktor işletmenin üstlenmesi sayesinde satıcı işletme, bir tür alacağını garanti altına almış olmaktadır; ancak faktoring şirketinin alacakları tahsil edememesi durumunda alacaklara karşılık ayırma gerekliliği ortaya çıkmaktadır. Bu durumda şüpheli hale gelen alacaklar için faktoring şirketinin karşılık ayırması gerekmekte ve bunu muhasebe kayıtlarında göstermesi gerekmektedir. Bu çalışmada faktoring işlemlerinde şüpheli alacaklara karşılık ayrılması uygulaması teorik olarak açıklanmaya çalışılmıştır. Çalışmada, öncelikle faktoring işlemleri hakkında genel bilgiler verilmiştir. Daha sonra faktoring işlemlerinde ortaya çıkan maliyetlere ve vergilere değinilmiş ve son olarak şüpheli hale gelen alacaklara karşılık ayrılması uygulaması ve muhasebeleştirilmesi konusunda örnekler verilmiştir. Karşılık ayırma işlemlerinin muhasebeleştirilmesi konusu, rücu edilemez faktoring alacaklarında karşılık ayırma uygulamaları ve teminatlı iskontosuz şüpheli hale gelen faktoring alacaklarında karşılık ayırma uygulamaları açısından değerlendirilmiş ve bu konularda örnekler verilmiştir. Çalışmada, faktoring şirketlerinin kullandıkları hesap planının farklı olması nedeniyle kullandıkları hesapların ve dolayısıyla kayıtların da farklı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ancak yapılan muhasebe uygulamalarına bakıldığında faktoring şirketlerinin kullandıkları hesap planının yeterli olduğu kanısına varılmıştır. Ayrıca tebliğde, ayrılacak karşılık oranlarıyla ilgili hükümlerin bulunmasının da muhasebe kayıtlarının tutulmasını kolaylaştırdığı sonucuna varılmıştır.