Medyada gerçekliğin inşasında okurun rolü (Hürriyet Gazetesi okur yorumları üzerine bir analiz)

Abstract

Günümüzde medya organizasyonları, haber metinlerinde gerçekleri ifade etmede yetersiz kalabilmektedir. Bu gibi durumlarda devreye okur girerek, yorumlarıyla haberde ifade edilmeyen bilgileri ifade etmekte veya metnin boşluklarını tamamlamaya çalışmaktadır. Veya haber metnini, metnin sunmuş olduğu bilgiler dışında tartışmaya açabilmektedir. Medya organizasyonları, çeşitli kâr ve çıkar ilişkilerinden, diğer bir ifadeyle siyasal iktidarla olan yakınlıkları ve kendi sermaye ve mülkiyet yapılarından dolayı (medya organizasyonlarının) geliştirdikleri oto-sansür mekanizmaları, haberlerin bütünüyle şeffaf bir şekilde kurgulanmasına engel teşkil edebilmektedir. Özetle liberal medya, olayların gerçek boyutlarını veya olası sonuçlarını haber metinlerinde açık bir şekilde anlatmamakta ama okurun bu doğrultuda bir tavır takınmasına izin vermektedir. Böylece sorumluluğu kısmen okur yüklenmektedir. Bu çalışmada metinlerin özellikleri, okur türleri üzerinde durulmuştur. Farklı düşünürlerin alımlama kavramına ilişkin düşüncelerine değinilmiştir. İnternetmedyasında yayınlanan haber metinlerine okuyucunun, yorumlarla nasıl müdahale ettiği üzerinde durulmuştur. Örnek olarak Hürriyet gazetesinin internet sitesinde yayınlanan dört farklı haberi ve bu haberlerin yorumları analiz edilmiştir.

Nowadays, some media organizations don't state the reality in the news texts adequately. In such cases readers try to complete the missing parts of the text by joining in the process with their interpretations to express the reality which has not been expressed in the news text. Readers can bring the news texts up for discussion in the context of information which has not been expressed by the news texts. The self-censorship mechanisms which media organizations develop, because of their relations based on profit, in other words, because of their relationship with the political power, and their own property conditions, hinder the construction of news objectively. In sum, liberal media does not tell the truth or possible consequences of the events in the news text, but allows reader to adopt an attitude in that direction. Thus readers take the responsibility partially. In this study features of texts and types of readers are emphasized and focused on various reception theories. News text published in the internet media and the readers' interpretations are investigated. It examines that how readers interfere in the news text in the context of the reality with their comments. To illustrate four different news texts published on the website of Hürriyet daily newspaper and the comments of the readers on these texts are analyzed.