Menkul kıymet ihracında piyasa zamanlamasının sermaye maliyeti ve firma performansına etkisi

Abstract

Piyasa Zamanlaması Teorisi XXI. yüzyılın başından itibaren finans literatüründe ilgi gören bir teoridir. Teori, yöneticilerin hisse ihraç etme zamanlamasına ilişkin motivasyonun neler olduğunu belirlemeye çalışmaktadır. Hisse senedi piyasa zamanlaması, hisse senedinin aşırı değerli olduğu veya piyasanın sıcak olduğu dönemlerde hisse senedi ihraç etmeyi ve hisse piyasa fiyatlarının düşük olduğu veya soğuk piyasa dönemlerinde piyasadan geri alım yapmayı ifade etmektedir. Borç piyasa zamanlaması ise faiz oranının düşük olduğu veya piyasanın sıcak olduğu dönemde borçlanmayı ve faiz oranının yüksek olduğu veya piyasanın soğuk olduğu dönemde borç ihraç etmeyi ifade etmektedir. Yöneticilerin her iki zamanlamada da ortak amacı sermaye maliyetini düşürerek firma değerini artırmak ve hissedarların servetlerini maksimum seviyeye çıkarmaktır. Türkiye piyasasında firmaların borç ve hisse senedi piyasası zamanlaması yapıp yapmadıklarına veya yapıyorlarsa, piyasa zamanlamasının sermaye maliyeti ve firma performansına ilişkin literatürde çok bilgi yer almamaktadır. B u kapsamda çalışmada hisse senedi piyasa zamanlamasının varlığı, varlığının sermaye maliyeti ve firma performansına etkisi, piyasa zamanlamasının varlığı ve seviyesinin belirleyicilerinin tespiti için üç ayrı ampirik çalışma gerçekleştirilmiştir. Birinci ampirik analizde, IPO ve SEO ihraçlarında hisse senedi piyasa zamanlamasının varlığı, varlığının ve seviyesinin belirleyicileri tespit edilmiştir. Türkiye'de firmaların hisse senedi piyasasını zamanladıkları, zamanlamada aşırı fiyat, mülkiyet yapısı ve yönetim kurulu yapısının belirleyici olduğu tespit edilmiştir. İkinci ampirik çalışmada, borç ihraçlarında piyasa zamanlamasının varlığı, varlığının ve seviyesinin belirleyicileri analiz edilmiştir. Türk firmalarının borçlanmada piyasayı zamanladıkları ve piyasa zamanlamasının belirleyicilerinin faiz oranı, enflasyon ve yönetimsel yapıdan oluştuğu belirlenmiştir. Üçüncü ampirik çalışmada ise hisse ve borç piyasa zamanlamasının varlığı ve seviyesinin sermaye maliyeti ve firma performansına etkisi analiz edilmiştir. Elde edilen performans sonuçlarına göre, IPO ihraçlarında muhasebe performans göstergeleri ve piyasa performans göstergelerinden Tobin q değişkeninde artış, SEO ihraçlarında piyasa performans göstergelerinde artış ve borçlanma ihraçlarında ise, piyasa performans göstergelerinde artış belirlenmiştir. Sermaye maliyeti sonuçlarında ise; hisse ve borç piyasa zamanlaması varlığında sermaye maliyetlerinin azaldığı, borç piyasa zamanlama seviyesinde ise sermaye maliyetinin arttığı tespit edilmiştir.

Market Timing Theory XXI. is a theory that has attracted attention in finance literature since the beginning of the century. The theory attempts to determine what motivates managers regarding the timing of issuing shares. Stock market timing refers to issuing shares during periods when the stock is overvalued or the market is hot and buying back from the market during periods when share market prices are low or the market is cold. Debt market timing refers to borrowing when interest rates are low or the market is hot and issuing debt when interest rates are high or the market is cold. The common goal of managers in both timings is to increase firm value by reducing the cost of capital and maximize shareholders' wealth. There is not much information in the literature about whether companies in the Turkish market engage in debt and equity market timing, or if they do, the capital cost of market timing and firm performance. In this context, three separate empirical studies were carried out to determine the existence of stock market timing, its effect on the cost of capital and firm performance, and the determinants of the existence and level of market timing. In the first empirical analysis, the existence and determinants of the existence and level of equity market timing in IPO and SEO issuances were identified. It has been determined that companies in Turkey time the stock market and that excessive prices, ownership structure and board structure are determining factors in timing. In the second empirical study, the existence of market timing in debt issuances and the determinants of its existence and level are analyzed. It has been determined that Turkish companies time the market in borrowing and the determinants of market timing consist of interest rate, inflation and managerial structure. In the third empirical study, the effect of the existence and level of equity and debt market timing on the cost of capital and firm performance was analyzed. According to the performance results obtained, an increase in the Tobin q variable, one of the accounting performance indicators and market performance indicators, was determined in IPO issues, an increase in market performance indicators in SEO issues, and an increase in market performance indicators in debt issues. As for the capital cost results; It has been determined that capital costs decrease in the presence of equity and debt market timing, while the cost of capital increases at the debt market timing level.