Türkiye'deki İslamcı dergilerde İran İslam Devrimi algısı

Abstract

1979 yılında Humeyni önderliğinde gerçekleştirilen İran İslam Devrimi'nin İslam dünyası üzerinde etkisi büyüktür. İran Şahı pek çok konuda Batı'yı örnek almış ve bu yönde çalışmalar yapmıştır. Şah'ın Batı tarz yönetimi din âlimleri ve halk tarafından istenmemiş ve bu yüzden İranlılar tarafından Şah'a karşı büyük bir devrim gerçekleştirilmiştir. Bu devrimin sonucunda da İran'ın yönetim şekli değişmiştir. Tezimizin amacı, İran İslam Devrimi sonrasında Türkiye'de yayınlanan İslamcı dergilerdeki İran ve Şiilik algısı ve bunun günümüze kadar geçirdiği değişimi ortaya koymak ve analiz etmektir. Yirminci asrın en önemli hadiselerinden biri olarak değerlendirilen ve İran'ın adını "İran İslam Cumhuriyeti'ne dönüştüren İran İslam Devrimi, İslam dünyasında ciddi bir heyecan dalgası yaratmıştır. İslam dünyasında Devrim'e yönelik olumlu ve olumsuz muhtelif yaklaşımların benimsendiğini söylemek mümkündür. Türkiye'de Devrim'e, İran'a ve Şiî düşünceye yönelik fikirlerin değişim sürecini de tespit etmek ancak bu ve benzeri yayınlar sayesinde mümkün olacaktır. Devrim'in Türkiye'deki yansımalarını bütüncül bir bakış açısı ve süreç takibi ile analiz etmek, İran-Türkiye ilişkilerinin seyrinin anlaşılmasına da önemli bir katkı sunacaktır.

The Iranian Islamic Revolution, which took place under the leadership of Khomeini in 1979, had a great impact on the Islamic world. The Shah of Iran took the West as an example in many matters and carried out studies in this direction. The Shah's Western-style rule was not wanted by the religious scholars and the public, and therefore a great revolution was carried out by the Iranians against the Shah. As a result of this revolution, Iran's form of government changed. The aim of our thesis is to reveal and analyze the perception of Iran and Shiism in Islamist magazines published in Turkey after the Islamic Revolution in Iran and the change it has undergone until today. The Islamic Revolution in Iran, which is considered one of the most important events of the twentieth century and changed the name of Iran to the "Islamic Republic of Iran", created a serious wave of excitement in the Islamic world. It is possible to say that various positive and negative approaches towards the Revolution were adopted in the Islamic world. It will only be possible to detect the process of change in ideas about the Revolution, Iran and Shiite thought in Turkey thanks to this and similar publications. Analyzing the reflections of the Revolution in Turkey with a holistic perspective and process tracking will also make a significant contribution to understanding the course of Iran-Turkey relations.