Meme kanseri hastalarında nüks korkusunun sağlık okuryazarlığı ile ilişkisi

Abstract

Amaç: Nüks korkusu kanser hastalarında sık görülmektedir ve yüksek düzeydeki nüks korkusu, kanser hastalarında psikiyatrik problemlere yol açabilmektedir. Bu çalışma, kanser hastaları arasında sağlık okuryazarlığı düşük olanların nüks korkusuyla daha fazla ilişkilendirildiği hipotezini incelemekte olup nüks korkusunu azaltmak ve sağlık okuryazarlığını artırmak için öneriler ve müdahaleler sunmayı amaçlamaktadır. Gereç ve Yöntem: Çalışma kapsamında, 01.03.2023 ile 31.05.2023 tarihleri arasında, Çorum Erol Olçok Eğitim ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Polikliniğine başvuran meme kanseri tanısı alıp tedavilerini tamamlayan 50 kadın hastayla yüz yüze görüşme yapıldı. Katılımcılara sosyodemografik veri formu, Kanserden Sağ Kalanlarda Erişkin Yaşam Kalitesi Ölçeğinin Nüks Endişesi Alt Boyutu ve Türkiye Sağlık Okuryazarlığı-32 ölçeği uygulandı. Bulgular: Yapılan araştırma sonucunda nüks korkusu ile sağlık okuryazarlığı arasında anlamlı bir ilişki bulunmadı (p>0,05). Tek veya çift memede kanser tanısı alan hastalar içinde, çift memede kanser tanısı alanlarda nüks korkusu anlamlı olarak daha yüksek seviyede bulundu (p<0,05). İncelenen diğer sosyodemografik ve hastalık özellikleri ile nüks korkusu arasında anlamlı bir ilişki bulunamadı (p>0,05). Sonuçlar: Bu çalışmaya katılan meme kanseri hastalarında, nüks korkusu ve sağlık okuryazarlığı arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Bu çalışmanın hipotezi, sağlık okuryazarlığı arttıkça nüks korkusunun azalacağıydı. Ancak sağlık okuryazarlığı yüksek olan bazı hastalar, riskleri daha iyi görüp daha yüksek nüks korkusu yaşıyor olabilir. Bu durum analizleri etkilemiş ve nüks korkusu ile sağlık okuryazarlığı arasında anlamlı bir ilişki bulunmasını engellemiş olabilir. Anahtar Kelimeler: Meme kanseri, Nüks korkusu, Sağlık okuryazarlığı

Aim: Fear of recurrence is common in cancer patients and high level of fear of recurrence can lead to psychiatric problems in cancer patients. This study examines the hypothesis that among cancer patients, those with low health literacy are more associated with fear of recurrence and aims to provide recommendations and interventions to reduce fear of recurrence and increase health literacy. Materials and Methods: Within the scope of the study, between 01.03.2023 and 31.05.2023, face-to-face interviews were conducted with 50 female patients who were diagnosed with breast cancer and completed their treatment at the Family Medicine Outpatient Clinic of Çorum Erol Olçok Education Research Hospital. The participants were administered the sociodemographic data form, the Anxiety of Recurrence Subscale of the Adult Quality of Life Scale in Cancer Survivors, and the Turkish Health Literacy-32 scale. Results: No significant relationship was found between fear of recurrence and health literacy (p>0,05). Among patients diagnosed with single or double breast cancer, fear of recurrence was significantly higher in patients diagnosed with double breast cancer (p<0,05). No significant correlation was founda between fear of recurrence and other sociodemographic and disease characteristics (p>0,05). Conclusion: No significant relationship was found between fear of recurrence and health literacy in breast cancer patients who participated in this study. The hypothesis of this study was that fear of recurrence would decrease as health literacy increased. However, some patients with higher health literacy may have a better understanding of the risks and experience higher fear of recurrence. This may have affected the analyses and prevented a significant relationship between fear of recurrence and health literacy. Keywords: Breast cancer, Fear of recurrence, Health literacy