Adli olaylarda araç iz delillerinin incelenmesi ve değerlendirilmesi
Künye
Katrancı, Züleyha (2022). Adli olaylarda araç iz delillerinin incelenmesi ve değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hitit Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Adli Bilimler Anabilim Dalı, Adli Kimya Bilim DalıÖzet
Araç boyaları araba kazalarının görüldüğü olay yeri incelemelerinde sık rastlanan iz delillerdendir. Araba boyalarının Adli Bilimler açısından önemi, araba kazalarında bir arabadan diğerine, hırsızlık olaylarında veya vur-kaç durumlarında boya örneklerinin aktarılmasıyla dikkat çekmektedir. Araç boyaları genel olarak FT-IR, Raman, Piroliz-GC/MS ve SEM/EDX ile analiz edilebilir. Araç boyalarının kalıntı olarak bulunduğu bütün vakalarda bu boyalar delil sayılmaktadır. Kullanılan analiz yöntemleri ile olaya karışan araçlardaki boyaların temel karakteristik özellikleri belirlenebilir. Bu çalışmada Çorum'daki oto sanayiden elde edilen beş farklı araca ait boya örnekleri toz haline getirilip, FT-IR Spektroskopisi ve SEM/EDX yöntemiyle analizler yapılmıştır. Yapılan analizler sonucunda farklı marka, model ve üretim yılına sahip olan araçların birbirlerinden farklı sonuçlar verdiği gözlenmiştir. Her araca ait analiz bilgilerinin farklılık göstermesi, araç iz delillerinin önemini ispatlamıştır. Aynı renge sahip olan boya numunelerinin bile farklı sonuçlar verdiği görülmüştür. Boyaların kimliklendirilmesi açısından önemli olan bu tür çalışmalar Adli Bilimlere katkı sağlayacaktır. Analizler bize araç iz delillerinin kanıt olarak önemini göstermiştir. Her araca ait analiz bilgileri ile kimliklendirme yapılabilir. Suça karışan araçlar görgü tanığı veya kamera kaydı olmasa da tespit edilebilecektir. Ülkemizde araç veri tabanı oluşturulmasına ihtiyaç vardır. Bu çalışmanın ileride ülkemizde adli bilimlerde kullanılabilecek araç veri tabanı kütüphanesi için katkı sağlaması amaçlanmıştır. Vehicle paints are one of the most common trace evidence in crime scene investigations where car accidents are seen. The importance of car paints in terms of Forensic Science draws attention with the transfer of paint samples from one car to another in car accidents, theft events or hit-and-run situations. Vehicle paints can generally be analyzed by FT-IR, Raman, Pyrolysis-GC/MS and SEM/EDX. In all cases where vehicle paints are found as residues, these paints are considered as evidence. With the analysis methods used, the basic characteristics of the paints on the vehicles involved can be determined. In this study, paint samples of five different vehicles obtained from the auto industry in Çorum were pulverized and analyzed by FT-IR Spectroscopy and SEM/EDX method. As a result of the analysis, it has been observed that vehicles with different brands, models and production years give different results from each other. The fact that the analysis information of each vehicle differs has proven the importance of vehicle traces. It has been observed that even paint samples with the same color give different results. Such studies, which are important for the identification of paints, will contribute to Forensic Science. The analyzes have shown us the importance of vehicle trace evidence as evidence. Identification can be made with the analysis information of each vehicle. Vehicles involved in the crime can be detected even if there is no eyewitness or camera recording. There is a need to create a vehicle database in our country. It is aimed that this study will contribute to the tool database library that can be used in forensic sciences in our country in the future.