Türkiye’nin Doğrudan Müdahale Öncesi Dönemde Suriye İç Savaşı’na Yönelik Dış Politikasının Analizi

Abstract

2011 yılında sınırlı bir halk hareketi şeklinde başlayan Suriye İç Savaşı, kısa sürede bölgesel ve küresel çapta ağır sonuçlar doğuran ve çok sayıda aktörü içine çeken bir gelişme olmuştur. Bu süreçte, özellikle bölge devletleri iç savaşın etkisinden kaçınamamış ve meseleye dahil olmak durumunda kalmıştır. Bu bağlamda Suriye İç Savaşı, Türkiye için de süreçte en temel dış politika konusu haline gelmiştir. Bu çalışmada, Türkiye’nin iç savaşa yönelik doğrudan müdahale öncesi dönemde izlediği dış politikasının analizi yapılacaktır. Bu analiz, güncel Türk dış politikasının değerlendirmesinin ancak doğrudan müdahale öncesi dönemde yaşanan dönüşümlerin doğru anlaşılmasıyla mümkün olabileceği ön kabulüyle yapılmaktadır. Bu nedenle, analizin kapsamlı ve bütüncül bir bakış açısıyla ele alınması için kuramsal çerçeve olarak neoklasik realizm belirlenmiştir. Bağımsız değişken olarak kabul edilen sistemik sinyallerin, yerel faktörlerin yani ara değişkenlerin vasıtasıyla dış politikaya dönüştürüldüğü önermesiyle neoklasik realizm, Türkiye’nin dış politikasındaki dönüşümleri açıklamak adına kullanılmıştır. 2015 yılına kadar “Esadsız bir Suriye” stratejisi yürüten Türkiye, dışsal ve içsel gelişmeler uyarınca bu yaklaşımını yumuşatmış ve doğrudan müdahaleye evrilecek yeni stratejisini uygulamaya geçirmiştir. Çalışmada, bu dönüşümün altyapısını oluşturan bağımsız ve ara değişkenler ile başta milli güvenliğe tehdit oluştuğu algısıyla izlenen dış politika olmak üzere Türk dış politikasının sürekliliklerinin bu süreçteki etki ve belirleyicilikleri tartışılmıştır.

The Syrian Civil War, which started in the form of a limited public movement in 2011, has been a development that has had heavy regional and global results and attracted many actors in short time. Many regional states could not avoid the impact of civil war. In this context, the Syrian Civil War has become the main foreign policy issue for Turkey. In this study, Turkey’s foreign policy toward the civil war until the time of direct intervention will be analyzed. This analysis is based on the preliminary assumption that the evaluation of current Turkish foreign policy can only be possible with the correct understanding of the transformations in the period before the direct intervention. Neoclassical realism has been determined as the theoretical framework for a comprehensive and holistic analysis. Neoclassical realism, which claims that systemic signals (independent variable) are transformed into foreign policy through intervening variables, is used to explain the transformations in Turkey’s foreign policy. The basic strategy of Turkish government, until 2015, was to overthrow the Assad government. However, due to external and internal developments, Turkey softened this approach and passed to implement the new strategy, which evolved to direct intervention. In the study, independent and intervening variables that are the basis of this transformation and the effects and determinants of the continuity of Turkish foreign policy are examined.