Yabancı İşlemleri ile BIST100 Endeksi Arasındaki İlişki: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı

Abstract

Yabancıların BIST’te yaptıkları alım ve satım işlemlerinin BIST’teki toplam payı %50 seviyelerine gelmiştir. Yabancıların BIST’teki paylarının bu denli yüksek olması yaptıkları işlemlerin borsa üzerindeki etkilerini de artırmaktadır. Bu noktadan hareketle çalışmada yabancı yatırımcıların BIST’te yaptıkları alım ve satım işlemlerinin BIST100 endeksine olası kısa ve uzun dönemetkilerinin tespit edilmesi amaçlanmaktadır. Çalışmada 2009:09–2020:03 dönemi aylık veriler kullanılarak yabancı yatırımcıların BIST’te yaptıkları alım ve satım işlem hacimleri ile BIST100 endeksi arasındaki ilişkiler ARDL (Autoregressive Distibuted Lag) sınır testi ile araştırılmıştır. Çalışmanın sonucunda, yabancı yatırımcıların BIST’te yaptıkları hisse senedi alış ve satış işlemleri ile BIST100 endeksi arasında uzun dönemli bir eşbütünleşme ilişkisi olduğu saptanmıştır. Yabancı yatırımcıların BIST’te yaptıkları hisse senedi alışları hem kısa hem de uzun dönemde BIST100 endeksini artırırken, yabancı yatırımcıların BIST’te yaptıkları hisse senedi satışları ise BIST100 endeksini azaltmaktadır. Ancak uzun dönemde BIST100 endeksi, yabancı yatırımcının hisse senedi satışlarından daha fazla etkilenmektedir.

The total share of foreigners' purchase and sale transactions in BIST has reached 50%. The high share of foreigners in BIST increases the effects of their transactions on the stock market. From this point of view, the study aims to determine the possible short and long-term effects of the purchase and sale transactions made by foreign investors in BIST on the BIST100 index. In the study, the relationships between the trading volumes of foreign investors in BIST and the BIST100 index were investigated by using ARDL (Autoregressive Distibuted Lag) boundary test by using monthly data for the period 2009: 09-2020: 03. As a result of the study, it has been determined that there is a long-term cointegration relationship between the stock purchase and sales of foreign investors in BIST and the BIST100 index. While foreign investors' purchases of stocks in BIST increase the BIST100 index in both the short and long term, the stocks sales made by foreign investors in BIST decrease the BIST100 index. However, in the long run, the BIST 100 index is affected more by foreign investors' stock sales.