Pre-Classical Habitation at Tlos, Lycia
Özet
In this paper we present the results of analysis of pre-Classical finds recently discovered during archaeological excavations in the area of the stadium on the eastern outskirts of the acropolis of Tlos in Lycia. These excavations have helped us identify at least two cultural layers pre-dating the Early Iron Age layer beneath the remains of the Hellenistic stadium: the first layer dates to the early phase of the Middle Chalcolithic sometime around the early fifth millennium BC, while the other represents the Late Bronze Age. Recovery of finds representing the Late Bronze Age at Tlos now complements studies aiming to prove that the lands of the Lukka were not void of habitation during this period. This evidence could also be used in favor of theories equating the Dalawa/Talawa mentioned in Hittite records with Tlos (Lycian Tlawa). The prominent position of Tlos overlooking the northern part of the Xanthus River valley, a natural route between the Lycian coast and its hinterland, was an important factor that made the site favorable for habitation for millennia. Bu çalışmada Lykia Bölgesi’nin önemli yerleşimlerinden olan Tlos Antik Kenti akropolü doğu eteğindeki stadyum düzlüğünde yapılan arkeolojik kazılarda ortaya çıkarılan erken buluntular değerlendirilmiştir. Söz konusu arkeolojik kazı çalışmaları Hellenistik Dönem’de inşa edilen stadyum yapısı kalıntılarının örttüğü Erken Demir Çağ kültür katmanı altında, birisi MÖ 5. binyılın başına tarihlenen Orta Kalkolitik Dönem’in erken evresine ait, diğeri Geç Bronz Çağ’ı temsil eden iki ayrı kültür katmanının varlığını ortaya koymuştur. Tlos kazılarında ortaya çıkarılan Geç Tunç Çağı’na tarihlenebilecek buluntular bu dönemde Lukka Ülkesi’nin iskân gördüğünü kanıtlamaya çalışan araştırmalara destek olmaktadır. Tlos’ta ele geçen bu buluntular aynı zamanda Hitit metinlerinde adı geçen Dalawa/Talawa yerleşiminin Tlos (Likçe “Tlawa”) ile eşleştirilmesi gerektiği yönündeki teorileri de destekler niteliktedir. Tlos’un Lykia sahili ile iç bölgeler arası geçişi sağlayan Xanthos nehir vadisinin kuzey bölümüne hâkim önemli bir noktada yer alması burasını binlerce yıl boyunca iskân için çok tercih edilebilir bir yer yapmış olmalıydı.