Dünyadaki İslami Bankacılığın Gelişimi İle İslam İşbirliği Teşkilatına Üye Ülkelerin Makroekonomik Göstergeleri; Granger Nedensellik Analizi

Abstract

Dünyada son 50 yılda hızla gelişme gösteren İslami bankacılık sektörü özellikle İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT) ülkelerinde Faaliyet göstermektedir. İslam’ın ticaret hayatını kolaylaştıran yöntemleri 6. yy’dan beri kullanılmakta olup modern dünyada ekonomik ilişkilerin odağında faizsiz çalışan finans kuruluşları bu görevi icra etmektedir. Modern anlamda ilk İslami bankacılık faaliyetleri 1963 yılında Mısırda başlamış konvansiyonel bankalarla kıyasıya rekabet ederek 50 yıldır ortalama %20 büyüme göstermiş ve günümüzde 2 trilyon dolar seviyesine ulaşmıştır. Özü itibariyle risk paylaşımı, ortaklık esasına göre çalışan İslami bankacılık sektörü gerçek ticari işlemlere konu olmaktadır. Bundan dolayı İslami usulde çalışan bankaların yaptığı işlemlerin hacminin İİT ülkelerinde yatırım ve finansman faaliyetlerini, ihtisaslaşmayı ve ticaret hacmini arttırması beklenebilir. Bu bilgiler ışığında çalışmanın amacı; dünyada İslami bankacılık faaliyetlerinin artması sonucu İİT ülkelerinde Gayrisafi Yurtiçi Hâsıla (GSYİH), Kişi Başı Milli Gelir (KBMG), İnsani Gelişmişlik Endeksi (İGE) ve İİT Teşkilat İçi Dış Ticaret Hacmi (İİTTİDTH) verileri arasındaki nedensellik ilişkisi araştırılmasıdır. Nedensellik testi sonucunda göre dünyada İslami bankacılık hacminin büyümesi İİT ülkelerinin GSYH’sini arttırıcı etki yaptığı anlaşılmaktadır. Aynı şekilde İİT ülkelerinin GSYH’sinin artışı dünyada İslami bankacılığın hacmini arttırmaktadır. İslami bankacılık hacminin artmasıyla İİT ülkelerinde İGE’nin arttığı anlaşılmaktadır. Ayrıca İslami bankacılığın hacminin artmasıyla İİT ülkelerinde KBMG arttığı ve İİT ülkelerinin teşkilat içi dış ticaret hacminin artmasının İslami bankacılığın hacminin artmasını sağladığı sonucuna varılmıştır.

The Islamic banking sector which has developed rapidly in the last 50 years in the world is operating especially in the Organization of Islamic Cooperation (OIC) countries. Islamic trading methods have been used since the 6th century, and financial institutions that operate without interest in the economic relations in the modern world perform this task. In the modern sense, the first Islamic banking activities, which started in Egypt in 1963, compete with conventional banks in a striking way and have grown by an average of 20% over the last 50 years and now reach $ 2 trillion. The Islamic banking sector, which operates by risk sharing, partnership principle, is subject to real commercial transactions. Therefore, it is anticipated that the volume of the transactions carried out by banks operating in Islamic manner can increase investment and financing activities, specialization and trading volume in the OIC countries. The purpose of working in this light of information; The result of the increase in Islamic banking activities in the world is to investigate the causality relationship between GDP per capita GDP, Per Capita National Income (PCI), Human Development Index (HDI) and OIC Internal Trade Volume (OICOFTV) data. As a result of the causality test, it is understood that the development of the Islamic banking volume in the world has increased the GDP of the OIC countries. Likewise, the increase in the GDP of OIC countries increases the volume of Islamic banking in the world. It is understood that HDI has increased in OIC countries with the increase of Islamic banking volume. Moreover, the increase in the volume of Islamic banking led to the increase in the PCI countries in the OIC countries and the increase in the intra-organizational foreign trade volume of the OIC countries provided an increase in the volume of Islamic banking.