II. Dünya Savaşı'nda Almanya'nın Balkan ülkelerini işgalinin Türk basınına yansımaları

Abstract

Almanya, Nazilerin iktidara gelmesiyle Versailles Anlaşmasının düzeninden kurtulmayı amaçlamıştır. Avrupa'da yeni düzen ve Balkanlarda hâkimiyeti sağlamak için çalışmalarını başlatmıştır. " Hayat Sahası" politikası doğrultusunda ilerleme kararı almıştır. Almanya ve Türkiye bu dönemde ilişkilerini iyi bir şekilde sürdürmektedir. Bu dönemde devletlerarasında ittifaklar ve bloklar kurulmuştur. İyi ilişkilere rağmen Türkiye hiçbir blokta yer almamış ve tarafsız kalmayı seçmiştir. Almanya'nın Polonya'ya saldırması ile İkinci Dünya Savaşı başlamıştır. Türkiye, Almanya'nın Avrupa ve Balkanlara olan tutumundan endişelenmiştir. Etkili bir iletişim yolu olan basın, savaşın ayrıntıları, ilerleyişi ve izlenilen politikalar hakkında bilgi veren en önemli araç olmuştur. Balkanlara ilerleyen Almanya'nın politikaları ve ilerleyişi Türk Basınında sıkça yer almıştır. Türkiye savaşta tarafsız bir tutum izlemeyi amaçlamıştır. Bu tutum basına bazı kısıtlamalar getirmiştir. Gazeteler, hükümetin tarafsızlık politikasına uymak zorunda olsa da Almanya'nın Balkanlara girmesi sert bir şekilde eleştirilmiştir. Bazı karşıtlıklar olmuşsa da gazete yazarları genel olarak ortak bir noktada birleşmişlerdir. Gazete yazarları, Romanya, Bulgaristan, Yugoslavya ve Yunanistan işgallerini yazılarında ele alırken savaş öncesi ilişkiler, savaş içerisinde gelişen olaylar ve bu devletlerin tutumlarını göz önünde bulundurmuşlardır. Yazılarında da bu konular üzerinden değerlendirmelerini yapmışlardır. Gazete yazarlarının değerlendirmelerini yaparken özellikle işgal edilen devletlerin istiklallerini korumak için ne kadar çaba sarf ettiklerini ön plana koymuşlardır. Almanya – İtalya – Japonya dışındaki devletlerin Mihvere dahil olması Almanya'nın işgal aşamalarından birisi olmuştur. Bulgaristan, Romanya ve Yugoslavya'nın Mihvere dahil olması Alman işgaline uğramalarına engel olamamıştır. Devletlerin hem Mihvere katılması hem de Alman işgaline uğraması Türk Basınında eleştiri ile karşılanmıştır. Kısacası Türk Basını, milli birliği bozan ve istiklalini korumayan devletleri eleştirmiş, istiklali uğruna çaba gösterildiğinde de övgülerle bahsetmiştir.

With the Nazis coming to power, Germany sought to get rid of the order of the Versailles Treaty. It has started its efforts to establish a new order in Europe and domination in the Balkans. It has decided to progress in line with its "Life Field" policy. Germany and Turkey continues its relationship in a good way in this period. In this period, alliances and blocs were established between states. Despite good relations with Turkey it was not included in any block and has chosen to remain neutral. The Second World War occurred with Germany's attack on Poland. Turkey, Germany was concerned about the attitude towards Europe and the Balkans. The press, which is the most effective means of communication, has been the most important means of providing information about the details of the war, its progress and the policies followed. Germany, advancing to the Balkans, was frequently featured in the Turkish Press. In this direction, it has followed a neutral attitude in the war. The policy pursued brought restrictions on the press. The press has harshly criticized Germany's entry into the Balkans, although it has to abide by the government's policy of neutrality. Although there have been some oppositions, they are generally united at a common point. While dealing with the occupations of Romania, Bulgaria, Yugoslavia and Greece in their writings, the newspaper writers took into account the pre-war relations, the events that took place during the war and the attitudes of these states. The inclusion of Bulgaria, Romania and Yugoslavia in the Axis has not prevented their German occupation. Both the participation of the states in the Axis and the German occupation were met with criticism in the Turkish Press. In short, the Turkish Press criticized the states that broke national unity and did not protect their independence, and praised them when efforts were made for their independence.