Konya Mevlana Müzesi arşiv belgelerine göre Kastamonu Mevlevihanesi

Abstract

Mevlevîlik Kastamonu'ya Candaroğulları döneminde Ulu Arif Çelebi'nin ziyaretleri ve girişimleri sonucunda gelmiş, bu tarihten sonra Kastamonu'da mukim bir zaviye kurulmuştur. Daha önce bilimsel olarak herhangi bir araştırmaya konu olmayan ve karanlıkta kalan Kastamonu Mevlevîhanesi'nin bilinen ilk şeyhi Dede Sultan'dır. Kastamonu Mevlevîhanesi, Dede Sultan'dan sonraki şeyhi olan Elvan Dede dönemini takiben uzun bir süre Kadiri ve Nakşî tarikat çevrelerinin eline geçmek suretiyle hizmet vermiş, ardından nihayet İnebolulu Hacı Mehmet Kalender Dede'nin meşakkatli gayretleri sonucu tekrar Mevlevîhane'ye dönüşmüş ve Kalender Dede postnişin olmuştur. Bu dönemde, evvelce Mevlevîhane'ye ait vakıflar tekrar Dergâh'a kazandırılarak Mevlevîhane'nin hizmetine sunulmuştur. Mehmet Kalender Dede'nin vefatı üzerine sırasıyla Sivaslı İbrahim Dede, Türbedar Halil Dede, Mehmet Sait Hemdem Dede, Ahmet Remzi Dede, Mehmet Âmil Çelebi ve son olarak Tahir Âmil Çelebi makam-ı meşihatte bulunmuşlardır. 1925 yılında yayımlanan Tekke ve Zaviyeler ile Türbelerin Seddine ve Türbedarlıklar ile Bir Takım Ünvanların Men ve İlgasına Dair 677 Sayılı Kanunla bütün tekkeler gibi Kastamonu Mevlevîhanesi de kapatılmıştır. Kapatıldıktan sonraki süreçte bir müddet Kız Orta Mektebi'nin jimnastik salonu olarak kullanılmış, haziresindeki mezarlar başka yerlere taşınmıştır. Mevlevîhane'nin arsası Vakıflar Umum Müdürlüğü'nün teklifi üzerine 1959 yılında Bakanlar Kurulu'nun aldığı bir kararla İmam Hatip Okulu yapılmak üzere hazineye devredilmiştir. Günümüzde Mevlevîhane arsası üzerinde Kastamonu Merkez Ortaokulu bulunmaktadır.

Mevlevîlik came to Kastamonu during the time of Candaroğulları with the visits and initiatives of Ulu Arif Çelebi, after that date, a resident lodge was established in Kastamonu. Dede Sultan is known as the first known sheikh of Kastamonu Mevlevî Lodge, which was not subject to any scientific research and was left in the dark. Kastamonu Mevlevîhanesi, after Elvan Dede, who was the sheikh after Dede Sultan, served for a long time by passing into the hands of Kadiri and Nakşî sect circles and after a long time, he turned into Mevlevîhane again after the hard efforts of Inebolulu Hacı Mehmet Kalender Dede and Mehmet Kalender Dede have a postnishin. In this period, the foundations belonging to Mevlevîhane were brought to the magazine again and served to Mevlevîhane. Upon the death of Mehmet Kalender Dede, respectively, Sivaslı İbrahim Dede, Türbedar Halil Dede, Mehmet Sait Hemdem Dede, Ahmet Remzi Dede, Mehmet Âmil Çelebi and finally Tahir Âmil Çelebi served in the makam-ı mashihat. Published in the lodge and zaviyah shrines of inhibition and turbedarlıks and a number of titles on the ban and interest of all tekkes, such as the Law No. 1925. 677 Mevlevîhane of Kastamonu was closed. It was used as the gymnasium of the Girls' Secondary School for some time before 1935, and during this period the graves in the dere were transferred to other places. Mevlevîhane was demolished before 1952 and the Imam-Hatip school was built in its place. Today, Kastamonu Central Secondary School is located on Mevlevîhane land.