dc.contributor.advisor | Yılmazel, Gülay | |
dc.contributor.author | Bozdoğan, Serpil | |
dc.date.accessioned | 2021-03-16T19:53:24Z | |
dc.date.available | 2021-03-16T19:53:24Z | |
dc.date.issued | 2020 | |
dc.identifier.citation | Bozdoğan, S. (2020). Çorum il merkezinde ilk ve ortaöğretim öğretmenlerinde beslenme okuryazarlığı ve ilişkili faktörler (Yüksek Lisans Tezi). | en_US |
dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/11491/5877 | |
dc.description.abstract | Bu çalışma Çorum il merkezinde ilk ve ortaöğretim öğretmenlerinde beslenme okuryazarlığı ve ilişkili faktörlerin incelenmesi amacıyla yapıldı. Tanımlayıcı ve kesitsel türdeki bu araştırma Eylül 2019-Mart 2020 tarihleri arasında 775 öğretmenin katılımıyla tamamlandı. Araştırma verilerinin toplanmasında kullanılan anket formunda katılımcılara ait bilgi formu ile Yetişkinlerde Beslenme Okuryazarlığı Değerlendirme Aracı yer aldı. Araştırmanın verileri SPSS 20.0 paket programı aracılığıyla değerlendirildi. Verilerin değerlendirilmesinde yüzdelik, ortalama, Ki-kare testi ve Binary lojistik regresyon analizi kullanıldı. Değerlendirmelerde p<0,05 değeri istatistiksel açıdan anlamlı kabul edildi. Araştırmanın uygulanabilmesi için Hitit Üniversitesi Girişimsel Olmayan Klinik Araştırmalar Etik Kurulu'ndan onay alındı. Araştırma grubunun yaş ortalaması 43,6±8,0 yıl olup %52,1'i erkek ve %38,8'i lise öğretmenidir. Öğretmenlerin ölçeğin genelinden aldıkları puanların ortalaması 25,1±2,8 olup beslenme okuryazarlığı yeterli düzeyde olanların oranı %78,2'dir. Araştırma grubunda beslenme okuryazarlığı yeterli düzeyde olanların oranı 35-44 yaş aralığında %44,7 iken 55 yaş ve üzeri grupta %6,5 bulundu (p<0,01). Yeterli düzeyde beslenme okuryazarlığı oranı kadınlarda %52,8 iken erkeklerde %47,2 bulundu (p<0,01). Çekirdek aile yapısı, genel sağlığın iyi olması, normal beden kitle indeksi, 10-19 yıl arasındaki kıdem süresi açısından beslenme okuryazarlığı düzeyi anlamlı farklılık gösterdi (p<0,05). Beslenme okuryazarlığı yeterli düzeyde olanların oranı günlük su tüketimi ≥8 bardak olanlarda, fast-food türü yiyecekleri sık tüketmeyenlerde, az tuzlu yiyecekleri tercih edenlerde, gıda etiketinde markaya ve son kullanma tarihine çoğunlukla dikkat edenlerde daha yüksekti (p<0,05). Binary lojistik regresyon analizine göre cinsiyet ve günlük su tüketimi yeterli beslenme okuryazarlığı düzeyi ile ilişkili faktörlerdi (p<0,05). | en_US |
dc.description.abstract | This study was conducted to examine nutrition literacy and related factors in primary and secondary school teachers in Corum province. This descriptive and cross-sectional study was carried out between September 2019 and March 2020 with the participation of 775 teachers. The questionnaire used in collecting the data of the research includes the information form of the participants and the Adult Nutrition Literacy Assessment Tool. The data of the research were collected via SPSS 20.0 package program. Percentage, average, Chi-square test, and Binary logistic regression analysis were used to evaluate the data. In evaluations, p<0.05 value was considered statistically significant. Approval for the implementation of the research was obtained from the Hitit University Non-Interventional Clinical Research Ethics Committee. The average age of the research group is 43,6 ± 8,0 years, 52,1% are male and 38,8% are high school teachers. The average of the points received by teachers from the overall scale is 25,1 ± 2,8, and the rate of those with adequate nutritional literacy is 78,2%. In the study group, the rate of those with adequate nutritional literacy is 44,7% in the 35-44 age group, while it is 6,5% in the 55 years and older group (p <0.01). Adequate nutritional literacy rate is 52.8% in women and 47,2% in men (p <0.01). Nutritional literacy level was found to be significantly higher in those with nuclear family structure, those who evaluate their health well in general and who have normal body mass index, and those with a seniority period of 10-19 years (p <0.05). The proportion of those with adequate nutritional literacy was higher in those with daily water consumption of eight glasses or more, those who do not consume fast-food frequently, those who prefer low-salt foods, and those who pay attention to the brand and expiration date on the food label (p <0.05). According to the binary logistic regression analysis, gender and daily water consumption were factors associated with adequate nutritional literacy levels (p <0.05). | en_US |
dc.description.tableofcontents | İÇİNDEKİLER Sayfa ETİK BEYANNAMESİ -- ii ÖN SÖZ -- iii KISALTMALAR VE SEMBOLLER -- vi ÇİZELGELER LİSTESİ -- viii ÖZET -- ix SUMMARY -- x 1. GİRİŞ -- 1 1.1 Çalışmanın Amacı -- 2 1.2 Problemler -- 3 1.3 Hipotezler -- 3 1.4 Sınırlılıklar -- 3 1.5 Sayıltılar -- 3 2. GENEL BİLGİLER -- 4 2.1 Okuryazarlık -- 4 2.2 Sağlık Okuryazarlığı -- 5 2.2.1 Sağlık okuryazarlığının dünyada ve Türkiye’de boyutu -- 7 2.2.2 Sağlık okuryazarlığı ve bulaşıcı olmayan hastalıklar -- 7 2.3 Beslenme Okuryazarlığı -- 9 2.3.1 Beslenme okuryazarlığı açısından bulaşıcı olmayan hastalık risk faktörleri -- 10 2.3.1.1 Obezite -- 11 2.3.1.2 Tuz/sodyum alımı -- 11 2.3.1.3 Fiziksel inaktivite -- 12 2.3.1.4 Alkol kullanımı -- 12 2.3.1.5 Tütün kullanımı -- 12 2.3.2 Beslenme okuryazarlığı ve gıda etiketi kullanımı -- 13 2.3.3 Beslenme okuryazarlığının değerlendirilmesi -- 14 3. MATERYAL VE YÖNTEM -- 16 3.1 Araştırmanın Şekli -- 16 3.2 Araştırmanın Yapıldığı Yer ve Zaman -- 16 3.3 Araştırmanın Evreni ve Örneklemi -- 16 3.3.1 Araştırmanın evreni -- 16 3.3.2 Araştırmanın örneklemi -- 17 3.4 Araştırmanın Değişkenleri -- 18 3.4.1 Araştırmanın bağımlı değişkenleri -- 18 3.4.2 Araştırmanın bağımsız değişkenleri -- 18 3.5 Veri Toplama Araçları -- 18 3.5.1 Yetişkinlerde beslenme okuryazarlığı değerlendirme aracı (YBOYDA). 19 3.6 Verilerin Toplanması -- 20 3.7 İstatistiksel Analiz -- 21 4. BULGULAR -- 24 v 5. TARTIŞMA -- 42 6. SONUÇ VE ÖNERİLER -- 47 KAYNAKLAR -- 49 EKLER -- 59 ÖZGEÇMİŞ -- 8 | en_US |
dc.language.iso | tur | en_US |
dc.publisher | Hitit Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü | en_US |
dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | en_US |
dc.subject | Beslenme | en_US |
dc.subject | İlköğretim | en_US |
dc.subject | Okuryazarlık | en_US |
dc.subject | Ortaöğretim | en_US |
dc.subject | Öğretmen | en_US |
dc.subject | Literacy | en_US |
dc.subject | Nutrition | en_US |
dc.subject | Primary Education | en_US |
dc.subject | Secondary Education | en_US |
dc.subject | Teacher | en_US |
dc.title | Çorum il merkezinde ilk ve ortaöğretim öğretmenlerinde beslenme okuryazarlığı ve ilişkili faktörler | en_US |
dc.title.alternative | Nutrition literacy and related factors among primary and secondary school teachers in Corum province | en_US |
dc.type | masterThesis | en_US |
dc.department | Hitit Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Anabilim Dalı | en_US |
dc.relation.publicationcategory | Tez | en_US |