Kadın sağlık çalışanlarında kültürel değerler ile kariyer bağlılığı arasındaki ilişkide kariyer memnuniyetinin aracılık rolü

Abstract

Kültür; dil, din, örf ve adetler, sanat, bilim, toplum, tarih ve bunlarla yoğrulan bir dünya görüşü veya hayat felsefesi dediğimiz birçok faktörden meydana gelmektedir. Kültür aynı zamanda insanların sadece yaşam biçiminde değil onların çalışma hayatı içerisindeki örgütsel unsurlarla ilgili tavırlarında da önemli bir role sahiptir. Hofstede, toplumları tanımlamak için farklılaşan kültür boyutlarını belirlemek adına 76 ülkedeki IBM çalışanlarından veri toplayarak kültür üzerine yaptığı çalışmalar sonucunda kültürün toplamda 6 boyutu olduğunu belirtmektedir. Kariyer memnuniyeti ise; Kang ve diğerleri (2015) tarafından bireyin mevcut kariyerindeki başarıları ve gelecekteki iş yaşamında, ilerlemeye yönelik tahminlerine ilişkin farkındalığı olarak tanımlanmaktadır. Kariyer bağlılığı ise; Mowday ve diğerleri (1982) tarafından belli bir kariyere olan duygusal bağlılık seviyesi”, Blau (1989) tarafından ise; “bir mesleğe ya da kariyere yönelik tutum” olarak tanımlamaktadır. Bu çalışmada ilk olarak kadın sağlık çalışanlarının kültürel değerler, kariyer memnuniyeti ve kariyer bağlılığı konularındaki algıları ölçülmüştür. Daha sonra bu üç değişkenin birbirleri ile olan ilişki düzeyleri incelenmiştir. Son olarak kariyer memnuniyetinin, kültürel değerler ile kariyer bağlılığı arasındaki ilişkide anlamlı bir aracılık etkisinin olup olmadığı analiz edilmiştir. Çalışma, Çankırı ilindeki kamuya ait sağlık kurum ve kuruluşlarında görev yapan 184 kadın sağlık çalışanı ile gerçekleştirilmiş ve çalışmada üç farklı ölçek kullanılmıştır. Bulgular yorumlanırken; frekans ve yüzde analizi, güvenilirlik analizi, faktör analizi, aritmetik ortalama ve standart sapma değerleri, korelasyon analizi ve hiyerarşik regresyon analizlerinden yararlanılmıştır. Çalışma sonucunda; kadın sağlık çalışanlarının kültürel değerler, kariyer memnuniyeti ve kariyer bağlılığına ilişkin algı ortalamalarının “orta düzeyde” olduğu, incelenen bu üç değişken arasında anlamlı ilişkilerin olduğu ve kariyer memnuniyeti değişkeninin, kültürel değerler ile kariyer bağlılığı arasındaki ilişkide kısmi aracılık etkisinin olduğunu tespit edilmiştir.

Abstract: Culture consists of many factors like language, religion, customs and habits, art, science, society, and history, which we call worldview or philosophy of life intertwined with each other. Culture also has an important role in the attitudes of people not only in their lifestyles, but also about the organizational elements in work life. As a result of the study conducted by Hofstede, who collected data from IBM employees in 76 countries to determine the differentiated cultural dimensions to identify societies, it was reported that culture has 6 dimensions in total. Career satisfaction, on the other hand, was defined by Kang et al. (2015) as the awareness of the individuals regarding their achievements in their current careers and their predictions for progress in future business life. Career commitment was defined by Mowday et al. (1982) as “the level of emotional commitment to a particular career”, and as “attitude towards a profession or career” by Blau (1989). In this study, firstly, the perceptions of female healthcare employees regarding cultural values, career satisfaction and career commitment were measured. Then, the relation levels of these three variables with each other were examined. Finally, it was analyzed whether career satisfaction had a significant mediating effect in the relation between cultural values and career commitment. The study was conducted with 184 female healthcare employees working in public healthcare institutions and organizations in the city of Çankırı; and three different scales were used in the study. When the findings were interpreted, frequency and percentage analysis, reliability analysis, factor analysis, arithmetic mean and standard deviation values, correlation analysis and hierarchical regression analyses were made use of. As a result of the study, it was determined that the mean perception scores of female healthcare employees regarding cultural values, career satisfaction and career commitment were at “moderate” levels, there were significant relations among these three variables, and that the career satisfaction variable had a partial mediating effect in the relation between values and career commitment.