İşverenler perspektifinden Türkiye’de kayıt dışı istihdamın temel belirleyicileri: Bir anketten sonuçlar

Abstract

Geçtiğimiz on beş yılda kayda değer gelişmelere rağmen, kayıt dışılık Türkiye işgücü piyasasında önemli bir sorun olmaya devam etmektedir. Türkiye’nin ekonomik gelişim ve kalkınması önünde bir engel olarak duran kayıt dışı istihdamın, 2014-2023 Ulusal İstihdam Stratejisi’nde % 15’e indirilmesi hedeflenmektedir. Bu hedefin gerçekleşmesi kayıtlı istihdamı teşvik edecek tedbirlerin ve yapısal çözümlerin doğru tespit edilmesine bağlıdır. Nitekim bu çalışmanın amacı, Türkiye’de kayıtlı istihdamın teşviki ve geliştirilmesi amaçlı politika ve araştırmalara bir bakış açısı sunmaktır. Bu amaç kapsamında, işverenlerin kayıt dışına yönelme nedenlerinin ve kayıtlı istihdama geçişe yönelik beklentilerinin tespit edilmesi amacıyla bir saha çalışması yapılmıştır2. Çorum il ve ilçe merkezlerinde 440 işyeri ile yapılan çalışmada elde edilen temel bulgu, işverenler açısından kayıt dışının ana cazibesinin finansal olduğudur. Araştırma sonuçlarına göre; kayıtlı istihdamı teşvik etmek amacıyla kullanılacak en önemli araç, vergi ve mali politikalar olarak öne çıkmaktadır. Bu bağlamda politika yapıcıların işverenlerin maliyet-fayda değerlendirmesini resmi olarak faaliyet gösterme lehine değiştirecek reformlara daha fazla odaklanmaları gerektiğini göstermektedir.

Despite remarkable progress over the past fifteen years, informality continues to be a major problem in the Turkish labor market. Informal employment that as an obstacle to Turkey's economic growth and development standing in front of the National Employment Strategy for 2014-2023 planes to reduce this by 15%. Realization of this goal depends on the correct identification of measures and structural solutions to promote formal employment. Indeed, the aim of this study is to provide a perspective to the policy and research on the development and promotion of formal employment in Turkey. Within the scope of this objective, a field study has been conducted in order to determine the reasons for employers to move out of the record and the expectation for a transition to informal employment. The basic findings obtained from a field study of 440 workplaces in the Çorum province and district centers is that the main attraction of informal employment is financial in terms of employers. According to the results of the survey, tax and financial policies are the most important tools to be used to stimulate formal employment. In this context, policy makers need to focus more on reforms that will change the cost-benefit appraisal of employers in favor of formally operating.