Yeni kamu yönetimi anlayışı: Weber bürokrasisinin sonu mu?

Abstract

Yeni kamu yönetimi anlayışının gelişimiyle birlikte katı ve çözüm odaklı olmayan bürokrasi sıklıkla eleştiri almaya başlamıştır. Yeni kamu yönetimi anlayışı, temelde bürokrasinin olumsuz yanlarının giderilmesi yönündeki önerilerle oluşturulmuştur. Bürokrasi denildiğinde en çok anılan isim ise Max Weber’dir. Weber bürokrasiyi tanımlamaya çalışmak yerine onu niteleyen en etkin isim olduğu için, onun bürokrasi çözümlemesi pek çok eleştiri almaktadır. Sert eleştirilerin altında yatan nedir? 20. yüzyıl’ın hantal kamu bürokrasisinin sebebi, Weber bürokrasisi midir? Yoksa Weber bürokrasisi bilgi toplumuna en uygun (optimum) düzeyde hizmet sunumunu sağlayan iyi bir model midir? Weber bürokrasisinin yeri sanayi toplumundan bilgi toplumuna geçiş sürecinde mi kalmıştır? Oysa Weber’in modeli kendi zamanının ve sonrası bir toplumun ihtiyaçlarına cevap verecek bir model olarak da tanımlamak da mümkündür. Weber bürokrasisinin en etkin işleyeceği egemenlik tipi “yasal-akılcı” tiptir. Bu tip toplumlar arasında yaygınlaşmışken Weber’in çağın gerisinde kaldığını düşünmek mümkün müdür? Hatta yeni kamu yönetimi anlayışını benimseyen çevrelerce geniş şekilde, hızla kabul gören e-devlet uygulamalarıyla, Weber bürokrasisinin çarkları daha da hızlı dönecektir.