Burnout in professional soccer players: the role of aggression and anxiety

Abstract

Abstract: Burnout is a complex syndrome and it can be caused by cognitive, physiological, behavioral and situational influences of excessive stress as well as personal factors. Although it can be seen in all professions, it has been mainly associated with sports, especially with soccer for the last 10 years. The purpose of this study was to determine predictors of player’ burnout levels related to age, marital status, education level, league level, position, and to determine the relationship between competition anxiety, competitive state anxiety and aggression of players. Participants were 554 professional male soccer players with a mean age of 24.40 + 2.88 years, completed the Athlete Burnout Questionnaire. Sport Competition Anxiety Test, The Competitive State Anxiety Inventory-2 and Aggression Inventory were used. A hierarchical regression analysis was conducted to predict burnout from anxiety and aggression. Results of the hierarchical regression analysis indicated that age of the athletes (β = .23; t = 5.02; p < .01), competition anxiety (β = .19; t = 4.45; p < .01) and competitive state anxiety (β = .23; t = 5.43; p < .01) were significant predictors of players` burnout levels. Although aggression levels were insignificant predictor of athletic burnout. The current study has provided a good basis for identifying variables that may be associated with the players, but further research needs to be conducted with players in order to better understand the development of burnout in these populations.

Özet: Tükenmişlik karmaşık bir sendrom olup, aşırı stress, bilişsel, fizyolojik, davranışsal ve durumsal etkiler gibi kişisel faktörler neden olabilir. Tükenmişlik,insanda sadece psikolojik değil aynı zamanda fizyolojik olarakta etkiler, enerji kaynaklarının kaybı, kardiovaskülar riskindeki artış, enfeksiyon ve sakatlık riskinin artması örnek olarak verilebilir. Tükenmişlik her ne kadar spor’un bütün alanların da görülsede son 10 yıldır özellikle de futbolda sıkça karşılaşılmaktadır. Bu çalışmada Türkiye’de önemli bir yere sahip olan futbol da tükenmişlik, yarışma kaygısı, yarışma durumluluk kaygısı ve saldırganlık arasındaki ilişki ve tükenmişlik seviyesini etkileyen yaş, eğitim seviyesi, medeni durum, oyun mevkiisi ve lig seviyesi gibi faktörler değerlendirilmiştir. Bu çalışma Türk futbolundaki şike söylentileri üzerine bir ay ertelenen futbol sezonu döneminde rastgele seçilen Türkiye profesyonel ligindeki takımların bulundukları kamplara gidilerek, gerekli presedürler ve izinler alınarak yapılmıştır. Bu çalışmaya Türkiye profesyonel liglerinde oynayan 19-30 yaşları arasında (ortalama= 24.4, SS= 2.88) toplam 554 erkek profesyonel futbolcu gönüllü olarak katılmış olup, çalışmanın amacı kendilerine açık bir şekilde anlatılmış ve demografik, tükenmişlik, kaygı, saldırganlık anket, envantör ve ölçekler uygulanmıştır. Bu çalışma da, profesyonel futbolcuların tükenmişlik seviyelerini değerlendirmek için Raedeke ve Smith’in, (2001) 15 maddeden oluşan ve 5 dereceli likert tipi cevaplanarak, 3 alt ölçek olan duygusal /fiziksel tükenme , düşük başarı duygusu (kişisel başarı) ve duyarsızlaşma için güvenirliği sırasıyla .91, .85, .90 olan Atletik tükenmişlik anketi (ABQ) kullanılmıştır. Yarışma kaygısı algılarını belirlemek için için Martens’in, (SCAT, 1977) 15 maddeden oluşan ve Türkçe güvenirliği Özbekçi (1989) tarafından yapılan testin 10 maddesinin kaygı ile ilgili olan, geri kalan 5 maddenin ise öznel cevap azaltan sorularla ilgili olan testi, yarışma durumluluk kaygısı için Martens ve arkadaşları’nın, (CSAI-2, 1990) 27 sorudan oluşan ve 4’lü Likert ölçeği olan 3 alt ölçekli Türkçe güvenirliği sırasıyla .94, .96,.92 olarak Koruç (1998) tarafından yapılan envanter, futbolcuların saldırganlık seviyelerini ölçmek için de Kiper’in (1984) geliştirdiği 30 maddelik 3 alt ölçekli ve 7’li Likert tipi saldırganlık ölçeği kullanılmıştır. Cronbach alfa güvenirlik ve geçerlilik testi yapılarak verilerin ortalamaları, standart sapmaları, hesaplanarak Pearson Korelasyon analizi ve çoklu Regrasyon analizi yapılmıştır. Futbolcuların farklı değişkenlerinin, futbolcuların tükenmişlik seviyeleri üzerine etkilerini anlamak için üç adımlı hiyerarşik regresyon modeli kullanılmıştır. Birinci modeli yaş, medeni hali ve eğitim seviyeleri oluşturulmuştur. Daha sonra ikinci model de, lig seviyeleri ve oyun mevkiileri kullanılmıştır. Hiyerarşik regresyon analizi için son model de, yarışma kaygısı, yarışma durumluluk kaygısı ve saldırganlık seviyeleri kullanılmıştır. Model 1 ve 3’de belirgin ilişki bulunurken halbuki, model 2’de ilişki bulunmamıştır. Hiyerarşik regrasyon analiz sonuçları; sporcu’nun yaşı (β = .23; t = 5.02; p < .01), yarışma kaygıları (β = .19; t = 4.45; p < .01) ve yarışma durumluluk kaygıları (β = .23; t = 5.43; p < .01) arasında sporcuların tükenmişlik seviyelerinde belirlenmesinde bir ilişki tespit edilmiştir. Her ne kadar medeni halleri, oyun mevkiileri, eğitim seviyeleri, lig seviyeleri ve saldırganlık seviye değerleri yüksekse de bütün sporcuların tükenmişlik belirtileri ile ilişiksizlik ortaya çıkmıştır. Normal olarak saldırganlığın tükenmişliği tetiklediği düşünülsede çalışmamızda böyle bir ilişkiye rastlanmamıştır. Futbolcu yaşının tükenmişlik seviyesiyle ilişkili olması daha sakin ve tecrübeli olmalarına bağlanabilir. Yarışma kaygısı ve yarışma durumluluk kaygısının futbolcuların tükenmişlik seviyeleriyle ilişkili bulunması manidardır. Çalışmamız profesyonel futbolcuların tükenmişlik seviyelerini hangi değişkenlerin etkilediğini bilinmesi açısından spor adamlarına ve özelliklede antrenörlere katkısı olacaktır ancak, bu konuda daha özel ve daha fazla çalışmalar da yapılmalıdır.