Kronik obstrüktif akciğer hastalığı olan bireylerin primer bakım vericilerinin gereksinimleri, bakım verme yükü ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi

Abstract

Amaç: Bu çalışma Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH) olan bireylerin primer bakım vericilerinin gereksinimleri, bakım verme yükü ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel nitelikteki araştırma Ankara’daki iki üniversite hastanesi ve bir devlet hastanesinde yürütülmüştür. Araştırmanın örneklemini 1 Ocak 2008- 31 Mayıs 2008 tarihleri arasında ulaşılabilen 18 yaşından büyük, çalışmaya katılmaya istekli 245 primer bakım verici birey oluşturmuştur. Veriler, hasta ve bakım vericiler için ayrı hazırlanan anket formu ve Bakım Verme Yükü Ölçeği (Burden Interview) ile elde edilmiş olup, tanımlayıcı istatistiklerin yanı sıra korelasyon, Mann-Whitney U testi ve Bonferroni düzeltmeli Kruskall- Wallis H testi kullanılarak analiz edilmiştir. Bulgular: KOAH’lı hasta bireylerin yaş ortalaması 67.05 ± 9.8 (Dağılım aralığı= 47-89 yaş), primer bakım vericilerin yaş ortalaması 53.94 ± 9.3 yıl (Dağılım aralığı= 32-69 yaş) arasında dağılım göstermiştir. Bakım vericilerin %88.6’sının kadın, %47.7’sinin ev hanımı, %46.1’inin ortaokul mezunu ve %57.6’sının hastanın karısı olduğu belirlenmiştir. Hastaların ortalama 7 yıldır KOAH tanısı ile izlendiği ve tamamına yakınının evde oksijen tedavisi aldığı (%98.8); ancak bakım vericilerin %59.1’inin oksijen tedavisine ilişkin eğitim almadığı belirlenmiştir. Bakım vericilerin Bakım Verme Yükü Ölçeği’ne göre puan ortalaması 50.2 ± 8.7 olarak elde edilmiş olup yaş ilerledikçe puanlarının azaldığı (p<0.001; r= -0.352) belirlenmiştir. Bakım vericiler arasında kadın ve eğitim düzeyi düşük olanlarda bakım verme yükü ölçeğinden elde edilen puanların anlamlı derecede yüksek olduğu (p<0.05) saptanmıştır. Ayrıca hastalık ve evde oksijen tedavisi hakkında bilgi almayan bakım vericilerde bakım verme yükü puanlarının yüksek olduğu görülmüştür (p<0.05). Sonuç: KOAH’lı hastaların bakımını yürütürken bakım vericilerin bakım yükünün arttığı görülmüştür. Primer bakım vericilerin yaşayabilecekleri güçlüklerin farkında olunması, gereksinim duydukları hemşirelik bakımının sağlanması gerekmektedir.

Objective: This study was carried out with aiming to determine the needs, caregiving burden and associated factors in primary caregivers of patients with chronic obstructive pulmonary diseases (COPD). Method: Descriptive and cross-sectional type of research was conducted at two university and one state hospital in Ankara. The study sample consisted of 245 caregivers who are older than 18 years, volunteered to participate and can be reached between January 1st and May 31st 2008. Data were obtained with two separate questionnaires which were prepared for patients and caregivers besides Burden Interview for caregiving. Data were analyzed with using descriptive, correlation, Mann-Whitney U and Kruskall-Wallis H tests with Bonferroni Correction. Results: The mean age of patients is 67.05 ± 9.8 (Distribution range= 47-89 years), and of primary caregivers is 53.94 ± 9.3 (Distribution range= 32-69 years. Among the caregivers, 88.6% were women, 47.7% were housewives, 46.1% were secondary school graduates and 57.6% of the patients were determined to be the wife. Mean duration of the COPD was 7 years and almost all of them have been receiving oxygen therapy at home (98.8%); but 59.1% of the caregivers did not received information about home oxygen therapy. According to Burden Interview tool, mean score was 50.2±8.7 and this score decreased with advanced age (p&lt;0.001; r= -0.352). The score of the Burden Interview for caregiving were significantly higher in women and low education (p&lt;0.05). Also, it was significantly higher in caregivers who have not received information about disease and home oxygen therapy (p&lt;0.05). Conclusion: The burden of care has been shown to increase for the Primary caregivers of patients with COPD while performing. Being aware of the difficulties of the primary caregivers and access to provision of the nursing care is required