Zaman üzerine bir sınıflama denemesi

Abstract

Objective and subjective time are the most discussed fundamental differentiations about time. Apart from these two fundamental differentiations, it is seen that philosophers had focused on time from various aspects. In this study, it is sought to determine the number of various ways that philosophers had related time since Archaic Age. Therefore the issue of time is discussed under four main titles; objective and subjective time, linear and cyclical time, metaphysical time and time for the mankind, and lastly time from an analytical perspective. These four titles do not indicate a sharp differentiation about time. The aim of the study is not to classify the philosophers talked about time, but to determine the perspectives on time which had developed analytically. Each classification is approached within the framework of philosophers who had the most significant tendency to mentioned category.

Öznel zaman ve nesnel zaman, zaman üzerine konuşulan en temel ayrımdır. Bu iki temel ayrım dışında ise, filozofların, zaman konusuna birkaç bakımdan yöneldikleri görülmektedir. Bu çalışmada, Antikçağ’dan günümüze kadar filozofların zamanı kaç farklı şekilde anlattıkları tespit edilmeye çalışılmıştır. Buna göre, nesnel ve öznel zaman, lineer ve döngüsel zaman, metafiziksel zaman ve insan zamanı ve son olarak da analitik bakışla zaman olmak üzere dört temel başlık altında, zaman konusu ele alınmıştır. Bu dört başlık, zamanla ilgili keskin bir ayrıma işaret etmemektedir. Çalışmanın amacı, zaman konusuna değinmiş filozofların gruplandırılması olmayıp, analitik olarak zamana yönelmiş bakış açılarının belirlemesini yapmaktır. Her bir sınıflama, o konuda en net yönelimi gerçekleştirmiş filozoflar çerçevesinde ele alınmıştır.