Hz. Pîr Hacı Bektaş Velî’nin görüşlerinden hareketle tâliplere veya dervişlere verilen (öğütler) sorumluluklar

Abstract

Türk tasavvufunun en önemli sûfi lerinden biri olan Hacı Bektaş Veli, 13. asırdan günümüze özel anlamda Anadolu'da ve Balkanlar'da yaşayanların, genel anlamda ise tüm dünya insanlarının gönüllerine seslenebilmiş bir "gönül eridir". Kendisinden sonra kurulan ve yaşatılan Bektaşilik Tarikatı, Anadolu'nun zengin irfani geleneğinin günümüze taşınmasında ve yaşatılmasında da birinci derecede rol almıştır. Yüklendikleri sorumluluklarla, birer "yaygın din eğitimi" kurumu gibi çalışan tekke ve dergahlar, bu toprakların ihtiyaç duyduğu sevgi ve hoşgörü yüklü bireyler yetiştirmeyi başarabilmişlerdir. Şüphesiz ki bu manevi mirasın model kişiliklerinden birisi ve Alevi-Bektaşi inancının da "Serçeşme"si Hacı Bektaş Veli'dir. Ona atfedilen bir çok eserde ahlaki olgunluğa yani "insan-ı kamil"liğe gidişin bir çok açıdan reçeteleri mevcuttur. Çalış- mamızda, Hacı Bektaş Veli'nin eserlerinden hareketle yine Onun bıraktığı manevi miras içerisinde olgunlaşmak isteyen taliplere veya dervişlere yüklenen sorumlukları ve bu sorumlukların çok yönlü yapısı siz araş- tırmacıların ilgisine sunulacaktır. Nefsi, "4 kapı" ve "40 makam"dan geçirerek arıtan ve "nefs-i kamil" haline dönüştüren AleviBektaşi toplumunun manevi değerlerine bir de bu açıdan bakabilmek çalışmamızın ulaş- mak istediği bir diğer amaçtır.

Haji Bektash Veli who is one of the most important Sufi s of Turkish Sufi sm is a “man of hearth” who can adhered to hearth of people living in Anatolia and Balcans in special meaning, to heart of all world people in general mean since 13th century to today. Bektashism sect that was established and lived after him had role in the fi rst degree at living and carrying rich scholarship tradition of Anatolia to today. Islamic monasteries and dervish convents that operated like a “non-formal education” together with their hold liabilities and they succeeded to grow individuals full of love and tolerance that those land need. Undoubtedly that one of the model personality of this spiritual heritage and “Serçeşme/head of fountains” is Haji Bektash Veli. You will fi nd suggestions receipts from various aspects on the way of “perfect human being”, moral maturity in this study that was referred to him. Thus, in our study developed from works of Haji Bektash Veli, lodged liabilities of pretenders or dervishes who want to be perfect within this spiritual heritage and multi-aspect structure of those liabilities will be presented for interest of you, esteem researchers. Another objective of our study is to look at spiritual values of Alawi-Bektashi society that transforms individual into “perfect human being” through purifying individual via fi ltering from “4 doors” and “40 positions”