| dc.contributor.advisor | Dinç, Yusuf | |
| dc.contributor.author | Pehlivan, Nazlı | |
| dc.date.accessioned | 2019-03-20T13:42:44Z | |
| dc.date.available | 2019-03-20T13:42:44Z | |
| dc.date.issued | 2010 | |
| dc.date.submitted | 2010-10-20 | |
| dc.identifier.citation | Pehlivan, N. (2010). Devlet muhasebe sistemi ve katma bütçeli kuruluşlarda taşınır mal yönetmeliği uygulaması (Yüksek Lisans Tezi). | en_US |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/11491/188 | |
| dc.description.abstract | Bu çalışma, 1050 sayılı Kanunda adı geçen Katma Bütçeli Kuruluşların, 5018 sayılı Kanun ile değiştirilerek Özel Bütçeli Kuruluşlar içinde yer almasıyla birlikte uygulanmakta olan bütçeleme ve muhasebe sisteminin incelenmesi ve bu kuruluşlarda taşınır mal yönetmeliği uygulama esaslarına yer verilmesi amacıyla hazırlanmıştır. Devlet muhasebesi alanında yapılan reform çalışmaları sonucu ortaya çıkan taşınır mal yönetmeliğinin, uygulamadaki faydalarının ve eksikliklerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu bağlamda çalışma dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde bütçe ve bütçe sistemleri üzerinde durulmuş, bütçeleme ilkeleri ve bütçenin fonksiyonlarına yer verilmiş, Türkiye’de kullanılan bütçe çeşitleri ele alınmıştır. Đkinci bölümde devlet muhasebe sistemi ele alınmış, öncelikle devlet muhasebe sisteminin kavramsal açıklamalarına yer verilmiştir. Beraberinde devlet muhasebe sistemlerinin uygulanma biçimlerine ve bu sistemde kullanılan yöntemler ele alınmıştır. Son olarak devlet muhasebe sistemindeki gelişmeler incelenmiştir. Üçüncü bölümde Türkiye’de uygulanmakta olan devlet muhasebe sisteminin yasal çerçevesi incelenmiş, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu açıklanmıştır. Türkiye’de devlet muhasebe sistemi standartları ele alınmış, nakit esaslı sistemden tahakkuk esaslı sisteme geçiş çalışmaları gözden geçirilmiştir. Çalışmanın son bölümü olan dördüncü bölümde ise katma bütçeli kuruluşlarda taşınır mal yönetmeliği uygulaması başlığı ele alınmıştır. Bu bağlamda Taşınır Mal Yönetmeliği hususu ayrıntısıyla açıklanmış ve bir katma (özel) bütçeli idare olan Hitit Üniversitesi’ nde taşınır mal yönetmeliği uygulamasına dair örnek çalışmaya yer verilmiştir. | en_US |
| dc.description.abstract | This study is prepared for examining the implemented budgeting and accounting system, mentioned in Law No. 1050 of Annexed Budget Agencies and then changed with Law No. 5018 and taken place within Special Budget organization, with a managerial approach, and giving places to the application principles of movable goods (chattels) in these organizations. Government accounting reform efforts in the field of movable property resulting from regulations, to examine the practical benefits and shortcomings. In this context, it is consisted of four chapters. In the first chapter, it is focused on budgets and budget systems and principles of budgeting and budget functions are included. Budget Varieties used in Turkey are discussed. In the second chapter, the state accounting system is discussed .Primarily; conceptual descriptions of the state accounting system are given. Along with, the application forms the state accounting system and the methods used in this system are discussed. Lastly; developments in the state accounting system is examined. In the third chapter, the legal framework of the state accounting system being implemented in Turkey is examined and Law of 5018 Public Financial Management and Control is explained. Finally, Government accounting system applications in Turkey has been given .In the fourth chapter, the title of movable goods application regulations is discussed in the movable annexed budget agencies. In this context, the issue of chattel regulations is given in detail. An application of chattels regulation is given in revolving organization which is also an annexed (private) budget authority. At finally, an application of chattel regulation is given in higher education institution which is also an annexed budget authority. | en_US |
| dc.description.tableofcontents | İÇİNDEKİLER ÖZET -- ii ABSTRACT -- iii İÇİNDEKİLER -- iv TABLOLAR VE ŞEKİLLER LİSTESİ -- ix GİRİŞ -- 1 BİRİNCİ BÖLÜM BÜTÇE VE BÜTÇE SİSTEMLERİ 1.1. BÜTÇE TANIMI -- 3 1.2. BÜTÇE İLKELERİ -- 4 1.2.1. Genellik İlkesi -- 4 1.2.2. Birlik İlkesi -- 5 1.2.3. Tahsis İlkesi -- 5 1.2.4. Onama İlkesi -- 6 1.2.5. Saydamlık ve Açıklık İlkesi -- 6 1.2.6. Denklik İlkesi-- 6 1.2.7. Samimiyet ve Doğruluk İlkesi -- 7 1.2.8. Yıllık Olma İlkesi -- 7 1.2.9. Bütçenin Mali Yıla Girmeden Yasalaşması İlkesi -- 8 1.2.10. Şeffaflık ve Mali Sorumluluk İlkesi -- 8 1.3. BÜTÇENİN FONKSİYONLARI -- 8 1.3.1. Bütçenin Klasik Fonksiyonları -- 8 1.3.1.1. İktisadi Fonksiyon -- 9 1.3.1.2. Siyasi Fonksiyon -- 9 1.3.1.3. Hukuki Fonksiyon -- 10 1.3.1.4. Denetim Fonksiyonu -- 10 1.3.2. Bütçenin Çağdaş Fonksiyonları -- 11 1.3.2.1. Yönetsel Fonksiyon -- 11 1.3.2.2. Planlama Fonksiyonu -- 11 1.3.2.3. Makro Ekonomik Fonksiyon -- 11 1.4. BÜTÇE SİSTEMLERİ VE UYGULANMASI -- 12 1.4.1. Geleneksel Bütçe Sistemi -- 12 1.4.2. Performans Bütçe Sistemi -- 13 1.4.3. Program Bütçe Sistemi -- 13 1.4.4. Sıfır Esaslı Bütçe Sistemi -- 14 1.5. TÜRKİYE’DE KULLANILAN BÜTÇE ÇEŞİTLERİ -- 15 1.5.1. 1050 Sayılı Kanuna Göre Bütçe Çeşitleri -- v 1.5.1.1. Genel Bütçe -- 17 1.5.1.2. Katma Bütçe ve Katma Bütçeli Kuruluşlar -- 18 1.5.1.3. Döner Sermayeli İşletme Bütçeleri -- 19 1.5.1.4. Özerk Bütçeler -- 19 1.5.1.5. Fon Bütçeleri -- 20 1.5.1.6. Mahalli İdari Bütçeleri -- 21 1.5.2. 5018 Sayılı Kanuna Göre Bütçe Çeşitleri -- 21 1.5.2.1. Genel Bütçe -- 22 1.5.2.2. Özel Bütçe -- 23 1.5.2.3. Düzenleyici ve Denetleyici Kurum Bütçesi -- 23 1.5.2.4. Sosyal Güvenlik Kurumu Bütçesi -- 23 1.5.2.5. Mahalli İdare Bütçesi -- 24 1.6. DEVLET MUHASEBESİ VE BÜTÇELEME İLİŞKİSİ -- 24 İKİNCİ BÖLÜM DEVLET MUHASEBE SİSTEMİ VE BÜTÇELEME ÜZERİNE ETKİLERİ 2.1. DEVLET MUHASEBE SİSTEMİNİN TANIMI VE ÖNEMİ -- 27 2.2. DEVLET MUHASEBE SİSTEMİNİN AMACI VE KAPSAMI -- 29 2.3. DEVLET MUHASEBE SİSTEMLERİNE TEMEL TEŞKİL EDEN GÖRÜŞLER -- 31 2.3.1. Klasik Devlet Muhasebesi Görüşü-- 32 2.3.2. Modern Devlet Muhasebesi Görüşü -- 33 2.4. DEVLET MUHASEBE SİSTEMLERİ VE UYGULANMASI -- 35 2.4.1. Kameral Muhasebe Sistemi -- 35 2.4.2. Schneider Muhasebe Sistemi -- 36 2.4.3. Constante Muhasebe Sistemi -- 37 2.4.4. Logismografi Muhasebe Sistemi -- 37 2.5. DEVLET MUHASEBE SİSTEMİNDE KULLANILAN YÖNTEMLER37 2.5.1. Nakit Esasına Dayalı Devlet Muhasebesi -- 38 2.5.2. Uyarlanmış Nakit Esasına Dayalı Devlet Muhasebesi -- 39 2.5.3. Uyarlanmış Tahakkuk Esasına Dayalı Devlet Muhasebesi -- 39 2.5.4. Tahakkuk Esasına Dayalı Devlet Muhasebesi -- 40 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM TÜRKİYE’DE DEVLET MUHASEBESİ SİSTEMİ VE UYGULAMALARI 3.1. TÜRKİYE’DE DEVLET MUHASEBE SİSTEMİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ -- 42 3.1.1. 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunundan Önceki Durum42 3.1.1.1. 1050 Sayılı Muhasebe-i Umumiye Kanunu Dönemi -- 43 3.1.1.2. Ticari Amaçlı Kamu Kurumlarında Muhasebe Uygulamaları -- 44 3.1.1.3. Genel ve Katma Bütçeli Muhasebe Uygulamaları -- 45 3.1.1.4. Döner Sermayeli Kuruluşlarda Muhasebe Uygulamaları -- 46 3.1.1.5. Belediyelerde Muhasebe Uygulamaları -- 46 vi 3.1.1.6. İl Özel İdarelerinde Muhasebe Uygulamaları -- 46 3.1.1.7. Sosyal Güvenlik Kurumlarında Muhasebe Uygulamaları -- 47 3.1.2. 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu Öncesi Reform Hazırlık Süreci -- 47 3.1.3. 5018 Sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunundan Sonraki Durum48 3.2. TÜRKİYE’DE DEVLET MUHASEBE SİSTEMİNİN İLKELERİ -- 48 3.2.1. Faaliyet Sonuçları Tablosu İlkeleri -- 48 3.2.2. Bütçe Uygulama Sonuçları Tablosu İlkeleri -- 49 3.2.3. Bilanço İlkeleri -- 50 3.2.3.1. Varlıklara İlişkin İlkeler -- 51 3.2.3.2. Yabancı Kaynaklara İlişkin İlkeler -- 53 3.2.3.3. Öz Kaynaklara İlişkin İlkeler -- 54 3.2.3.4. Nazım Hesaplara İlişkin İlkeler -- 54 3.3. TÜRKİYE’DE DEVLET MUHASEBE SİSTEMİ STANDARTLARI -- 55 3.3.1. Muhasebe İşlemi -- 56 3.3.2. Muhasebe Kayıt Standartları -- 56 3.3.2.1. Çift Taraflı Kayıt Sistemi -- 56 3.3.2.2. Kayıt Zamanı -- 56 3.3.2.3. Kayıt Düzeni ve Kayıt Düzeltmesi -- 57 3.3.2.4. İşlemlerin Belgeye Dayanması ve Belge Düzeni -- 57 3.3.3. Varlıkların Sınıflandırılması -- 57 3.3.3.1. Mali Varlıklar -- 57 3.3.3.2. Mali Olmayan Varlıklar -- 57 3.3.4. Maddi ve Maddi Olmayan Varlıklara İlişkin Standartlar-- 58 3.3.4.1. Maddi Duran Varlıklar -- 58 3.3.4.2. Maddi Olmayan Duran Varlıklar -- 61 3.3.5. Yabancı Para Cinsinden Yapılan İşlemler ve Kur Değişiklikleri -- 62 3.3.6. Yatırım Amaçlı Varlık Edinimleri -- 62 3.3.7. Ödenemeyen Giderler ve Emanet Hesapları -- 63 3.3.8. Değer ve Miktar Değişimleri -- 63 3.3.9. Mübadele İşlemlerinden Sağlanan Gelirler -- 63 3.3.10. Borçlanma ve Borçlanma Maliyetleri -- 64 3.3.11. Faiz Giderleri ve Faiz Gelirleri -- 64 3.3.12. Sübvansiyonlar ve Transferler -- 65 3.3.13. Sosyal Yardımlar -- 65 3.3.14. Gayri Safilik İlkesi -- 65 3.3.15. Taahhütler ile Garantilerin Kaydı ve Değerlemesi -- 65 3.3.16. Şartlı Bağış ve Yardımlar -- 66 3.3.17. Diğer İdare, Kurum ve Kuruluşlara Verilecek Paylar -- 66 3.3.18. Bütçe Ödenek İşlemleri -- 66 3.3.19. Kesin Hesap -- 66 3.3.20. Hesap Verme Sorumluluğu -- 67 3.4. TÜRKİYE’DE NAKİT ESASLI MUHASEBE SİSTEMİNDEN TAHAKKUK ESASLI MUHASEBE SİSTEMİNE GEÇİŞ VE BÜTÇELEME ÜZERİNE ETKİSİ -- 67 3.4.1. Devlet Muhasebesinde Reform Gereksinimi -- 67 vii 3.4.2. Nakit Esaslı Devlet Muhasebesinin Tahakkuk Esaslı Devlet Muhasebesi Karşısındaki Yetersizlikleri -- 69 3.4.3. Tahakkuk Esaslı Devlet Muhasebesinin Getirileri -- 74 3.4.4. Tahakkuk Esaslı Muhasebe Sistemi ile Nakit Esaslı Bütçeleme Sisteminin Uyumlaştırılması -- 75 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM DEVLET MUHASEBE SİSTEMİ VE KATMA BÜTÇELİ KURULUŞLARDA TAŞINIR MAL YÖNETMELİĞİ UYGULAMASI 4.1. TAŞINIR MAL YÖNETMELİĞİ AÇIKLAMASI -- 79 4.1.1. Amaç, Kapsam ve Tanımlar -- 79 4.1.1.1. Taşınır Mal Yönetmeliğinin Amacı -- 79 4.1.1.2. Taşınır Mal Yönetmeliğinin Kapsamı -- 80 4.1.1.3. Taşınır Mal Yönetmeliğinin Dayanağı -- 80 4.1.1.4. Tanımlar -- 80 4.1.2. Sorumluluk ve Görevliler -- 83 4.1.2.1. Sorumluluk-- 83 4.1.2.2. Taşınır ve Kontrol Yetkilileri -- 84 4.1.2.3. Taşınır Konsolide Görevlileri -- 85 4.1.2.4. Muhasebe Yetkililerinin Taşınır Hesabına İlişkin Görev ve Sorumlulukları -- 86 4.1.3. Defter ve Belgeler -- 87 4.1.3.1. Defterler -- 87 4.1.3.2. Belge ve Cetveller -- 88 4.1.3.3. Kamu İdarelerince Yapılabilecek Düzenlemeler ile Defter ve Belgelerin Elektronik Ortamda Tutulması -- 93 4.1.4. Taşınır İşlemleri -- 94 4.1.4.1. Taşınırların Kaydı -- 94 4.1.4.2. Kayıt Zamanı, Kayıt Değeri ve Değer Tespit Komisyonu -- 94 4.1.4.3. Dayanıklı Taşınırlarda Değer Artışı -- 95 4.1.4.4. Satın Alınan Taşınırların Giriş İşlemleri -- 96 4.1.4.5. Bağış ve Yardım Yoluyla Edinilen Taşınırların Girişi -- 97 4.1.4.6. Sayım Fazlası Taşınırların Girişi -- 97 4.1.4.7. İade Edilen Taşınırların Girişi -- 98 4.1.4.8. Devir Alınan Taşınırların Girişi -- 99 4.1.4.9. Tasfiye İdaresinden Edinilen Taşınırların Girişi -- 100 4.1.4.10. İç İmkanlarla Üretilen Taşınırların Girişi -- 100 4.1.4.11. Tüketim Suretiyle Çıkış -- 100 4.1.4.12. Kullanım Suretiyle Çıkış -- 101 4.1.4.13. Devir Suretiyle Çıkış -- 102 4.1.4.14. Yabancı Ülkelere Bağış veya Yardım Olarak Verilen Taşınırların Çıkışı -- 103 4.1.4.15. Satış Suretiyle Çıkış -- 103 4.1.4.16. Kullanılmaz Hale Gelme, Yok Olma ve Sayım Noksanı Nedeniyle Çıkış -- 103 viii Sorumluluğunu yerine getirmeyenler için yönetmeliğin 5. maddesindeki hükümler uygulanır. -- 104 4.1.4.17. Hurdaya Ayırma Nedeniyle Çıkış -- 104 4.1.4.18. Bölünen, Birleşen veya Kaldırılan Harcama Birimlerine Ait Taşınırlar Hakkında Yapılacak İşlemler -- 105 4.1.4.19. Taşınır Giriş ve Çıkış İşlemlerinin Muhasebe Birimine Bildirilmesi106 4.1.5. Kamu İdareleri Arasında Taşınır Devri -- 107 4.1.6. Sayım ve Devir İşlemleri -- 107 4.1.6.1. Sayım ve Sayım Sonrası Yapılacak İşlemler -- 107 4.1.6.2. Devir İşlemleri -- 109 4.1.7. Taşınır Yönetim Hesabı ve Taşınır Kesin Hesabı -- 109 4.1.7.1. Taşınır Yönetim Hesabı -- 109 4.1.7.2. Taşınır Kesin Hesabı -- 111 4.1.8. Numaralandırma ve Kod Sistemi -- 112 4.1.8.1. Dayanıklı Taşınırların Numaralanması -- 112 4.1.8.2. Taşınır Kodları ve Detaylı Hesap Planı -- 113 4.1.8.3. Harcama Birimi ve Ambarların Kodlanması ve Sayıştaya Bildirilmesi -- 113 4.2. KATMA (ÖZEL) BÜTÇELİ BİR İDARE OLAN YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARINDA TAŞINIR MAL YÖNETMELİĞİ UYGULAMA ÖRNEĞİ -- 114 4.2.1. Taşınır İşlem Fişi -- 115 4.2.1.1. Satın Alma ( Giriş ) İşlemleri -- 115 4.2.1.2. Çıkış İşlemleri ( Tüketim Çıkış ) -- 117 4.2.1.3. Devir Giriş – Çıkış İşlemleri -- 119 4.2.1.4. Yıl Devri Giriş – Çıkış İşlemleri -- 122 4.2.2. Zimmet Fişi -- 123 4.2.2.1. Zimmet Verme İşlemleri -- 123 4.2.2.2. Zimmetten Düşme İşlemleri -- 125 4.2.2.3. Ortak Alan Zimmet Verme İşlemleri -- 126 4.2.3. Ambar Devir ve Teslim Tutanağı -- 127 4.2.4. Sayım Tutanağı -- 128 4.2.5. Taşınır Sayım ve Döküm Cetveli -- 129 4.2.6. Harcama Birimi Taşınır Yönetim Hesabı Cetveli -- 131 4.2.7. Taşınır Hesap Cetveli -- 133 SONUÇ VE ÖNERİLER -- 135 KAYNAKÇA -- 139 | en_US |
| dc.language.iso | tur | en_US |
| dc.publisher | Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü | en_US |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | en_US |
| dc.subject | Devlet Muhasebe Sistemi | en_US |
| dc.subject | Katma Bütçeli Kuruluşlar | en_US |
| dc.subject | Taşınır Mal Yönetmeliği | en_US |
| dc.subject | Yükseköğretim Kurumu | en_US |
| dc.subject | Hitit Üniversitesi | en_US |
| dc.title | Devlet muhasebe sistemi ve katma bütçeli kuruluşlarda taşınır mal yönetmeliği uygulaması | en_US |
| dc.title.alternative | Application of chattel regulation in state budget accounting system and annexed budget institutions | en_US |
| dc.type | masterThesis | en_US |
| dc.department | Hitit Üniversitesi, Sosyal Blimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı | en_US |
| dc.relation.publicationcategory | Tez | en_US |
